انتقادها و حواشی انتخاب فیلم «در آغوش درخت» به عنوان نماینده ایران برای اسکار ۲۰۲۵

به تازگی فیلم در «آغوش درخت» به عنوان نماینده ایران در اسکار انتخاب شده است. انتخابی که اتفاقا خیلی هم پرحرف و حدیث شد. به طور کلی پس از وقایع سال ۸۸، اسکار برای جامعه ایران اهمیت ویژه‌ای پیدا کرد و با توفیق «جدایی نادر از سیمین» در اسکار ۲۰۱۱ یک دوقطبی ویژه شکل گرفت. دوقطبی‌ای که بیشتر بر بستر حوادث سیاسی-اجتماعی سوار بود و بُعد هنری آثار چندان مورد توجه قرار نمی‌گرفت.

اما حالا انگار این نگاه کمی مبنایی‌تر شده است. در واقع چیزی که برای جامعه اهمیت یافته، ارزش هنری آثار است و انتخاب «در آغوش درخت» برای همین بحث‌برانگیز شده است. برخی معتقدند که تبلور عقب ماندن سینمای ایران معرفی «در آغوش درخت» به اسکار می‌شود. فیلمی که نه تنها هنوز دنبال درس و پیام و اندرز دادن است، که آن را به ضعیف‌ترین شکل ممکن هم انجام می‌دهد. فیلمی بسیار سطحی که مجید مجیدی در دهه شصت می‌توانست یک فیلم سوزناک ندیدنی از آن بیرون بکشد.

حالا که اسم مجید مجیدی به میان آمد بد نیست گریزی هم به فیلم‌های او بزنیم که حتی سابقه نمایندگی در اسکار را دارند. او در آثارش عملا حرف تاثیرگذاری نمی‌زد و حقیقت امر در قیاس با آثار فرهادی که فاتح اسکار شدند، نکته مهمی از جامعه ایران را به دنیا نشان نمی‌داد. حالا هم انگار همان آثار مجید مجیدی در ابتدای دهه هفتاد که تلاش در ارائه تصویری نسبتا غیرواقعی از زندگی روستایی داشتند در کالبدی تازه ظهور کرده است. به طور کلی اگر رقابت سالمی بین تمام فیلم‌هایی که می‌توانستند نماینده ایران باشدند شکل می‌گرفت، «در آغوش درخت» در میان ده گزینه آخر هم نبود. آن هم امسال که با وجود بالا و پایین فیلم‌ها، چه گزینه‌هایی می‌توانستند روی میز باشند.

تمجید بی‌سابقه دو روزنامه نارفیق با سینما!

ارگان مطبوعاتی صداوسیما که رابطه چندان خوبی با سینما ندارد چندی قبل در مطلبی خرق عادت کرد و به تمجید مطلق از ساخته بابک خواجه‌پاشا پرداخت. این روزنامه نوشت: درآغوش درخت اثری نمونه‌ای در ستایش خانواده و ضرورت حفظ ارکان آن است و به‌عنوان تجربه اولیه فیلمساز نشان‌دهنده حضور کارگردانی دغدغه‌‌مند و کاربلد در این عرصه است که می‌توان آینده روشن و امیدوارکننده‌ای را برای او در سینمای ایران متصور بود. در آغوش درخت، فیلم شریف و داستانگویی است که به شعور و احساس مخاطبانش احترام می‌گذارد. سرمایه‌گذاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در تولید این فیلم هم، نشان از عزم جدی این نهاد باسابقه فرهنگی ــ هنری برای حمایت از آثار ارزشمند مرتبط با دنیای نوجوانان دارد.

روزنامه جوان هم در اقدامی شاید دور از انتظار به تعریف از این فیلم پرداخت. نمی‌دانیم اگر در آغوش درخت را به صورت مستقل تولید می‌کردند آیا جوان و جام جم باز هم به تعریف و تمجید می‌پرداختند یا خیر؟

این روزنامه ضمن استاندارد خوانده قصه و اجرای فیلم نوشت: متن «در آغوش درخت» باعث شده خواجه‌پاشا حتی در اجرا هم موفق باشد. تمامی عناصر در خدمت فیلم قرار گرفته است. لطیف بودن قصه و جهان فیلم، ایضاً اتمسفر جغرافیای اثر از مهم‌ترین نکات فیلم است. اضافه کنید که خواجه‌پاشا در اولین فیلمش قصد نداشته شکل غیرمرسومی از روایت قصه‌اش را به مخاطب عرضه کند. دغدغه او نسبت به خانواده کاملاً احساس می‌شود. مارال بنی‌آدم و جواد قامتی در نقش‌شان فرو رفته‌اند و درک درستی از شخصیت‌سازی دارند. اگر «در آغوش درخت» دومین فیلم خواجه‌پاشا بود، می‌توانستیم بگوییم او قدمی رو به جلو داشته، اما در شرایط کنونی از فیلم دومش جلوتر است.

دعوا بر سر «رکسانا»

پس از اعلام رای نهایی هیات انتخاب سینمای ایران برای اسکار ۲۰۲۵ و معرفی فیلم «در آغوش درخت»، با انتشار نامه‌ای از سوی فریدون جیرانی خطاب به پرویز شهبازی، کارگردان فیلم «رکسانا»، حاشیه‌های گسترده‌ای درباره این موضوع به وجود آمد. 

مضمون نامه فریدون جیرانی این بود:« آقای شهبازی! «رکسانا» فیلم تلخ و تأثیرگذاری بود؛ یکی از بهترین فیلم‌های تو است. فیلمی بود که‌ می‌شد داخل آن جامعه امروز را دید؛ بحران‌های جامعه را دید و با آدم هایی هم دلی کرد که داخل این بحران‌ها گرفتار شدند. خوشحالم که روشنفکری مثل تو به نسلی تعلق دارد که هنوز «گفتمان» دارد و حرف دارد برای گفتن و سینمایش «تشخص» دارد. متاسفم ….»

این نامه باعث شد که واکنش‌هایی درباره انتخاب نهایی هیات انتخاب به وجود بیاید و «در آغوش درخت» یک انتخاب دولتی معرفی شود!

خلاصه داستان فیلم در آغوش درخت

در خلاصه داستان فیلم در آغوش درخت آمده است: «بحران پیچیده زندگی کیمیا و فرید که دوازده سال از ازدواجشان می‌گذرد، جهان زیبای فرزندانشان را برهم می‌ریزد. کودکانی که هیچ چیز جز سادگی و مهربانی را در زندگی نمی‌شناسند.» «در آغوش درخت» با نمایش قاب‌هایی خارج از فضای تهران در شهر ارومیه به تولید رسیده و با خلق داستانی شاعرانه، آخرین تلاش‌های یک خانواده در آستانه فروپاشی را به تصویر می‌کشد.

بازیگران و عوامل فیلم در آغوش درخت

مارال بنی‌آدم، جواد قامتی، روح‌الله زمانی، اهورا لطفی و رایان لطفی بازیگران «در آغوش درخت» را تشکیل می‌دهند. این فیلم حاصل مشارکت سازمان سینمایی سوره و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است.

درباره کارگردان

بابک لطفی خواجه پاشا متولد ۱۳۶۰ است. او در فیلم «خورشید»، «قصر شیرین»، «تو می‌مانی» و سریال‌های «سنه خاطیر»، «تورشا شیرین»، «عاشورا» به عنوان بازیگر حضور داشته و در سریال‌های «بهانه‌ای برای بودن»، «تورشا شیرین» و «سنه خاطیر» که همگی محصول صداوسیمای شبکه استانی آذربایجان غربی بوده، کارگردانی کرده است. او همچنین دستیار کارگردان فیلم «محمد» به کارگردانی مجید مجیدی بوده است. بابک خواجه‌پاشا با فیلم در آغوش درخت یکی از جوانانی است که از آذربایجان غربی پا به عرصه فیلمسازی گذاشته است. او نیز مانند برادران ارک محصول سینمای جوان شهرشان است و فعالیت‌هایش در زمینه سینما باعث شد تا بعد از مدت‌ها اولین فیلمش را بسازد.