تراز تجاری کشاورزی؛ مثبت خواهد شد؟

مجتبی ولی؛ فرهیختگان آنلاین: «تراز تجاری در بخش کشاورزی منفی ۱۱ میلیارد دلار است»؛ خبری که غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی در ۱۷ آبان ماه در استان خوزستان اعلام کرد تا بار دیگر مسئله اهمیت امنیت غذایی کشور مورد توجه قرار بگیرد. به گفته این مقام مسئول کشور نزدیک به ۱۲۸ میلیون تن تولیدات مختلف کشاورزی دارد که  ۱۲ میلیون تن آن صادراتی است. رقمی که با یک حساب سرانگشتی باید عنوان کرد کمتر از ۱۰ درصد تولیدات کشاورزی، در زمره محصولات صادراتی قرار می گیرد؛ در حالی که با توجه به ظرفیت کشاورزی در داخل می توان درآمد کشور از این حوزه را به مراتب بیشتر کرد.

با وجود اینکه بر اساس آمار منتشر شده از سوی گمرک کشور، در چهار ماهه نخست امسال، در مجموع ۲۲ میلیون تن محصولات کشاورز به ارزش ۱.۲ میلیارد دلار از کشور صادر شده و این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، رشد ۲۲ درصدی در وزن و ۳۲ درصدی در ارزش دلاری داشته است؛ اما موضوع مهم اینجاست که با توجه به جغرافیای کشور که امکان کشت و تولید بسیاری از محصولات کشاورزی را فراهم می کند، می توان سبد درآمدی کشور از صادرات این محصولات را به مراتب نسبت به وضعیت فعلی افزایش دهد.   

نکته قابل توجه در صحبت های این مقام مسئول، تراز تجاری منفی ۱۱ میلیارد دلاری کشور در حوزه کشاورزی است؛ اتفاقی که هر چند قرار است طبق صحبت های وزیر جهاد کشاورزی با کمک کشاورزان،  بهره‌برداران، شرکت‌های دانش بنیان و کارشناسان، با افزایش تولید محصولات کشاورزی، تغییر کند اما نمی توان این مسئله را هم کتمان کرد که رفع این ناترازی و رسیدن به تراز مثبت تجاری در این زمینه، نیازمند برنامه ریزی مدون و در نظر گرفتن ظرفیت کشور در بخش های مختلف هستیم.

نمی توان این مسئله را نادیده گرفت که امروزه امنیت غذایی در دنیا از اهمیت بالایی برخوردار است و همه کشورها تلاش می کنند تا در کالاهای استراتژیک، وابستگی خود را به خارج کاهش دهند؛ اما مسئله مهم در این میان آن است که تغییرات آب و هوایی، شرایط اقتصادی و تغییر کاربری گسترده زمین های کشاورزی کشور طی سال های اخیر اسیب های جدی به این حوزه وارد کرده و می طلبد تا دستگاه های ذیربط با همکاری یکدیگر بستر را برای رفع این ناتزاری تجاری در حوزه کشاورزی برطرف کنند؛ چرا که برای بهبود حوزه کشاورزی کشور تنها اقدامات یک دستگاه جوابگو نخواهد بود.