اگر چشمهایتان نزدیکبین یا دوربین باشند پس حتماً به این فکر کردهاید که آیا عینک برایتان بهتر است یا لنز تا دیدتان اصلاح شود. آیا لزوماً یکی بهتر از آن دیگری است؟
هر دو انتخاب مزایا و معایب خود را دارند. عینک بهراحتی استفاده میشود و نیاز به مراقبت یا تمیزکاری بخصوصی ندارد. درحالیکه لنز نسبت به عینک مزایایی دارد، مثلاً در بازیها و ورزشها یا دیگر فعالیتها، دید محیطی بهتری به شما میدهد.
لنز نیازمند مراقبت و تمیزکاریهای خاص خودش است و از آنسو عینک بعضی مواقع مزاحمت ایجاد میکند.
چطور باید تصمیم بگیرید که کدام برای شما بهتر است؟
اینکه لنز را انتخاب کنید یا عینک را به خودتان و فاکتورهایی مانند سبک زندگیتان، تیپ و مدلی که میپسندید و ترجیحات شخصی خودتان بستگی دارد.
لنزهای تماسی وقتی برای اولینبار ساخته شدند فقط بهصورت لنزهای سخت بودند. امروزه لنزهای سخت (gas permeable) خیلی بهتر شدهاند و میتوانید سالها بدون نیاز به تعویض از آنها استفاده کنید، البته به این شرط که خوب از آنها مراقبت کنید.
معمولاً افرادی که لنزهای سخت را انتخاب میکنند، عوارضی دارند که به آنها اجازه استفاده از لنزهای نرم را نمیدهد. این افراد ممکن است فرم چشمی خاصی داشته باشند یا دچار عارضهای به نام قوز قرنیه باشند که باعث نازک شدن قرنیه میشود.
درصد زیادی از افراد لنزهای نرم را انتخاب میکنند. لنزهای نرم معمولاً نازکتر و سبکتر و راحتتر از لنزهای سخت هستند. سازندههای لنزهای تماسی ممکن است از یک ماده سیلیکون هیدروژل استفاده کنند که اجازه میدهد اکسیژن بیشتری به چشمها برسد. لنزهای تماسی نرم سه نوع هستند:
. لنزهای یکماهه: این لنزها را طی شب در محلول ضدعفونیکنندهاش قرار میدهید، تا یک ماه میتوانید از آنها استفاده کنید و سپس باید تعویض شوند.
. لنزهای دوهفتهای: این لنزها تا دو هفته قابل استفادهاند.
. لنزهای روزانه: هر روز باید لنزها را عوض کنید.
معمولاً افرادی که لنزهای سخت را انتخاب میکنند، عوارضی دارند که به آنها اجازه استفاده از لنزهای نرم را نمیدهد. این افراد ممکن است فرم چشمی خاصی داشته باشند یا دچار عارضهای به نام قوز قرنیه باشند که باعث نازک شدن قرنیه میشود
عینک قرنهاست که وجود دارد و طراحی و مواد آن بهمرور بهتر و جدیدتر شده است. عینکها کلاً دو نوعاند:
. عدسیهای تک دید: عدسیهای تک دید برای نزدیکبینی، دوربینی یا آستیگماتیسم به کار میروند و فقط دید تا یک فاصله مشخص را اصلاح میکنند.
. عدسیهای چند کانونی: عدسیهای چند کانونی انواع گوناگونی دارند و میتوانند مشکلات دید مربوط به فواصل گوناگونی را اصلاح کنند، مثلاً عدسیهای تدریجی که هم فاصله را اصلاح میکنند و هم به خواندن کمک میکنند.
برای ساختن بیشتر عدسیهای عینک معمولاً از مواد پلاستیک یا پلیکربنات استفاده میشود. این عدسیها معمولاً سبُکاند و میتوانند پوششهای خاصی داشته باشند که به کاهش خیرگی نور کمک میکنند یا آنتی رفلکس هستند.
عدسیهای عینک برای اصلاح انواع مشکلات بینایی ساختهای متفاوتی دارند. عدسیهایی که با فرم مقعر ساخته میشوند نزدیکبینی را اصلاح میکنند. عدسیهایی که با فرم محدب ساخته میشوند نیز دوربینی را اصلاح میکنند. عدسیهای چند کانونی در قسمت بالا به فاصله دید کمک میکنند و در قسمت پایین، بزرگنمایی بیشتری دارند و به مطالعه کمک میکنند.
مزایای لنز
. دید محیطی بهتری به شما میدهد. یکی از خوبیهای لنز این است که دقیقاً روی چشم قرار میگیرد و با آن حرکت میکند. به همین دلیل لنز انتخاب خوبی برای کسانی است که تحرک زیادی دارند؛ مانند ورزشکاران و شناگرها.
. کمتر ممکن است آسیب ببینند. یک فایده دیگر لنز این است که مثل عینک ممکن نیست زیر پا بماند یا کسی روی آن بنشیند!
. بر اساس نیازهای شخصیتان، انتخابهای گوناگونی دارید. شما میتوانید انتخاب کنید چه نوع لنزی برایتان بهتر است. مثلاً شاید لنزهای روزانه گزینه مناسبی برای شما باشند؛ چون احتمال خشکی چشم، آلرژی و عفونت کمتری دارند.
. روی صورتتان دیده نمیشوند. بهسختی میتواند فهمید کسی لنز دارد؛ بنابراین لنز انتخاب خوبی برای کسانی است که دوست دارند ظاهر طبیعیتری داشته باشند یا آرایششان خوب دیده شود.
معایب لنز
. احتمال عفونت وجود دارد. هر زمان که شما چیزی را روی صورتتان میگذارید در معرض خطر قرار میگیرید. بزرگترین ریسک لنز، عفونت چشم است. لنزهای روزانه کمترین ریسک عفونت را دارند؛ زیرا هر روز عوض میشوند. در مورد دیگر انواع لنز، باید بهداشت کاملاً رعایت شود.
. تمیزکاری لازم دارند. اینکه باید به طور مرتب و کامل لنزها را تمیز و ضدعفونی کنید شاید مناسب شرایط و سبک زندگی شما نباشد. شما باید هر شب لنزها را با محلول خاص تمیز کنید و سپس سر جایشان بگذارید که میتواند وقتگیر باشد.
. برای گذاشتن لنز لازم است به چشمهایتان دست بزنید. برای عدهای از افراد مدتی طول میکشد تا به جاگذاری لنز و برداشتن آن عادت کنند و احتمالاً دست با کره چشم تماس پیدا میکند.
. ممکن است گاهی دیدتان را تار کنند. اگر آستیگماتیسم داشته باشید، لنزهایتان جوری طراحی شدهاند که زیاد حرکت نکنند؛ اما در برخی موارد ممکن است با چرخش یا حرکت لنز، دیدتان تار شود.
. میتوانند باعث خشکی و تحریک چشم بشوند. برخی افراد ممکن است با استفاده از لنز دچار خشکی و تحریک چشم شوند.
مزایای عینک
. بهراحتی استفاده میشوند. فقط کافی است عینک را روی صورتتان بگذارید. ضمناً عینک نیاز به مراقبت خاصی ندارد و میتوانید با یک دستمال مایکروفایبر آن را تمیز کنید.
. رنگها و مدلهای گوناگونی دارند. شما میتوانید بسته به تیپ و شخصیتتان از عینکهای متفاوتی استفاده کنید.
. نیاز به جایگزینکردن ندارند. مگر اینکه هر سال شماره عینکتان تغییر کند وگرنه نیازی نیست عینک را عوض کنید.
. ریسک عفونت چشم ندارند. عینک با چشم در تماس نیست و به همین دلیل نمیتواند باعث عفونت چشم شود.
معایب عینک
. شاید دید چندان راحتی با آن نداشته باشید. اگر آستیگماتیسم باشید یا نمره عینکتان بالا باشد، ممکن است میدان دیدتان تحتتأثیر قرار بگیرد.
. ممکن است روی صورتان سنگینی کند. شاید وزن فریم و عدسیهای عینک روی پل بینی یا گوشهایتان فشار وارد کند.
. در برخی شرایط ممکن است کثیف شود و دیدتان را تار کند. عدسیهای عینک میتوانند؛ مثلاً وقتی بیرون هستید و هوا بارانی یا محیط آلوده است کثیف شوند و جلوی دیدتان را بگیرند.
. برای ورزش یا یک سری از فعالیتها مناسب نیستند. عینک میتواند موقع حرکات بدنی از صورتتان بیفتد.
آیا میتوانید از لنز و عینک هر دو استفاده کنید؟
بله، خیلی از افراد هم عینک دارند و هم لنز و بسته به شرایط از یکی از آنها استفاده میکنند. این کاملاً به سبک زندگی شما بستگی دارد. مثلاً شاید ترجیح دهید طی روز وقتی در محل کارتان هستید از عینک استفاده کنید؛ اما وقتی بیرون یا مهمانی میروید لنز بگذارید.
خیلیها دوست دارند بسته به موقعیت و فعالیتهایشان از لنز یا عینک استفاده کنند و این هیچ مشکی ندارد. اتفاقاً اگر از لنز استفاده میکنید بهتر است یک عینک هم برای روز مبادا داشته باشید. این طور اگر اتفاقی برای لنزتان افتاد یا دچار عفونت چشم شدید یا به هر دلیل نتوانستید از لنز استفاده کنید، عینک داشته باشید. ضمناً خوب است گاهی به چشمهایتان استراحت بدهید و بهجای لنز، عینک بزنید، خصوصاً در پایان روز.
در پایان
بهترین کار برای اینکه تصمیم بگیرید از لنز استفاده کنید یا عینک این است که یک معاینه چشمپزشکی کامل انجام دهید. چشمپزشک میتواند وضعیت بینایی و سلامت چشمهایتان را کاملاً بررسی کرده و نیازهای خاص شما را بسنجد. سپس بر اساس نتیجه راهنماییتان کند که برای شما لنز بهتر است یا عینک.