نگاهی به ترور رهبران حماس از آغاز تاکنون

ترور یکی از ابزار‌هایی است که صهیونیست‌ها از همان ابتدا، برای کشتن رهبران مقاومت فلسطینی استفاده کرده‌اند، اما این ترور‌ها با گذشت زمان نتیجه معکوش داشته است. 

از آغاز تأسیس جنبش مقاومت اسلامی حماس در سال۱۹۸۷، این جنبش در معرض یکسری حملات و ترور‌ها قرار گرفت که هسته مؤسس و اعضای ارشد آن را هدف قرار داد. ترور به عنوان بخشی از تلاش‌های رژیم اشغالگر برای از بین بردن مسئله فلسطین از روز نکبت در سال۱۹۴۸ است که برای از بین بردن رهبران فلسطینی و عرب و نماد‌های حامی آرمان فلسطین و جلوگیری از نفوذ آنها استفاده کرد. 

در سال‌های نخست تأسیس حماس، زمانی که طیف گسترده‌ای از رهبران آن به ویژه بنیانگذار آن احمد یاسین، محمد ضیف، صلاح شحاده، یحیی سنوار و روحی مشتهی بازداشت شدند، ضربه بزرگی به این جنبش وارد شد. 

«مرج الزهور» عملیاتی است که مقامات اشغالگر ۴۱۵عضو جنبش‌های حماس و جهاد اسلامی را در ۱۲دسامبر۱۹۹۲ به لبنان تبعید کردند. در سال۱۹۹۶، زمانی که یحیی عیاش مهندس برجسته گردان‌های القسام، بازوی نظامی جنبش حماس به شهادت رسید، رژیم‌صهیونیستی سیاست ترور و فشار را بر رهبران جنبش حماس بیشتر کرد. 

حدود یک سال بعد، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم‌صهیونیستی به ترور خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی جنبش در آن زمان در امان، پایتخت اردن از سوی عوامل موساد اقدام کرد که ناموفق بود و به یک معامله منجر شد؛ حسین پادشاه اردن در آن زمان به نتانیاهو اطلاع داد که اگر پادزهر برای نجات جان خالد مشعل ارسال نشود، مأموران موساد محاکمه خواهند شد. نتانیاهو در نهایت موافقت کرد و تعدادی از اسرای فلسطینی و اردنی از جمله شیخ احمد یاسین را به عنوان بخشی از این توافق آزاد کرد. 

در سال۱۹۹۹ اردن تصمیم به بستن دفاتر جنبش حماس در امان گرفت و دفتر سیاسی این جنبش به دوحه پایتخت قطر منتقل شد و چند سال در آنجا ماند و سپس به پایتخت سوریه، دمشق نقل مکان کرد و دوباره در سال۲۰۱۲ دوباره به دوحه بازگشت. 

با آغاز انتفاضه دوم که «انتفاضه‌الاقصی» نامیده شد، در سال۲۰۰۰، سرعت ترور‌ها در صفوف حماس افزایش یافت، زیرا آنها رهبران سیاسی، نظامی و فکری را به عنوان بخشی از تلاش‌های اشغالگران هدف قرار دادند. برای حذف سازمان سرعت ترور‌ها در سال۲۰۰۳ به بالاترین حد خود رسید؛ زمانی که اشغالگران طی چند ماه اسماعیل ابوشنب، صلاح شحاده و ابراهیم المقادمه و سپس احمد یاسین را در مارس۲۰۰۴ ترور کردند. دو هفته بعد عبدالعزیز الرنتیسی جانشین شیخ یاسین شد. 

در ژوئیه۲۰۰۶، رژیم اشغالگر به دنبال ترور رهبران شورای نظامی القسام بود؛ زمانی که خانه‌ای در نوار غزه را در جریان نشست رهبران گردان‌های القسام در آن زمان بمباران کرد، اما هر کسی که در خانه بود به جز خانواده ابوسلمیه در بمباران کشته شدند. 

در پایان سال۲۰۰۸ جنبش حماس با یکی از سخت‌ترین چالش‌ها روبه‌رو شد؛ زمانی که اشغالگران اولین جنگ را در نوار غزه آغاز و سپس در آغاز سال۲۰۰۹ سعید صیام مؤسس پلیس حماس و نزار ریان، دو تن از رهبران برجسته حماس در غزه را ترور کردند. این جنبش سپس شرایط مشابهی را تجربه کرد و موساد در سال۲۰۱۰، محمود المبحوح یکی از رهبران برجسته حماس را در امارات ترور و حماس را وارد مرحله پیچیده‌ای از روابط خود با امارات کرد. 

در سال۲۰۱۲ زمانی که فرد دوم گردان‌های القسام به نام احمد الجعبری ترور شد، جنگ دوم در نوار غزه شروع و درگیری به آتش‌بس منجر شد. در جنگ۲۰۱۴ نوار غزه شاهد یک کارزار ترور بود که با شهادت اعضای شورای عالی نظامی گردان‌های القسام، رائد العطار و محمد ابوشماله انجام شد، اما ترور محمد ضیف شکست خورد و فقط همسر و فرزندش به شهادت رسیدند. 

دوره سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ شاهد ترور‌هایی بود که شاید مهم‌ترین آنها ترور مازن فقها و نور برکه در نوار غزه و مهندس فلسطینی فادی در مالزی از سوی شاباک بود. 

جهاد طاها، سخنگوی حماس در مصاحبه با العربی الجدید می‌گوید: «شکی نیست که اشغالگران ترور‌ها و سوءقصد‌های زیادی را برای تضعیف و از بین بردن حماس انجام داده، اما نتوانسته‌اند جلوی مبارزه مقاومت را بگیرند.»

منبع: روزنامه جوان