درباره سفر شجاعانه عراقچی به بیروت

قرار بود عراقچی پیش از سفر به نیویورک راهی بیروت شود اما شرایط ملتهب لبنان باعث شد سیدحسن نصرالله از او بخواهد سفرش را به‌تعویق بیندازد. هفته گذشته بعد از ترور شهید سیدحسن نصرالله، رژیم‌صهیونیستی مشخصا اعلام کرد هیچ هواپیمای ایرانی اجازه فرود در بیروت را ندارد و حتی به یک هواپیمای ایرانی که قرار بود در آسمان بیروت به زمین بنشیند، اجازه فرود داده نشد. حالا حملات رژیم به لبنان در مقایسه با یک هفته گذشته تشدید شده است. پنجشنبه‌شب رژیم حملاتی به ضاحیه جنوبی بیروت داشت و گفته می‌شد هدف حمله یکی از گزینه‌های جانشینی سیدحسن نصرالله یعنی سیدهاشم صفی‌الدین بوده است. آنطور که رسانه‌ها می‌گویند شدت حمله پنجشنبه‌شب از حمله رژیم برای ترور سیدحسن نصرالله نیز بیشتر بوده است. صهیونیست‌ها چندباری فرودگاه بیروت را مورد هدف قرار داده‌اند. این حمله‌ها درحالی شدت گرفته که رژیم هنوز از شوک عملیات وعده صادق ۲ بیرون نیامده است. بااین‌حال وزیر خارجه ایران، این بار سفرش را به تعویق نینداخت و هواپیمای حامل مقامات ایرانی، در شرایط جنگی لبنان در فرودگاه بیروت به زمین نشست. وزیر خارجه ایران در اولین دقایق ورود خود به بیروت در پیامی در شبکه ایکس خبر داد، قرار است محموله‌ای ۱۰ تنی از مواد غذایی و دارویی به مردم لبنان تقدیم شود. عراقچی در بخشی از پیام خود نوشت: «به‌همراه نمایندگان مجلس و جمعیت هلال‌احمر در بیروتم که صریحا اعلام کنیم ایران همیشه کنار مردم لبنان خواهد ایستاد.» دیدار وزیر خارجه با نبیه بری، رئیس مجلس نمایندگان لبنان و نجیب میقاتی، نخست‌وزیر لبنان، دیگر بخش سفر عراقچی به بیروت بود. عراقچی در بخشی از دیدار خود با نخست‌وزیر لبنان به این موضوع اشاره کرد که «می‌بایست در تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای تفهیم این امر که توقف تجاوز اسرائیل علیه لبنان و نسل‌کشی مستمر فلسطینیان یک مسئولیت مشترک قانونی و اخلاقی همه دولت‌هاست، تأکید داشت.»

معادلات نظم نوین رژیم‌صهیونیستی در هم ریخت

سفر وزیر خارجه را- آن‌هم در شرایط فعلی منطقه و لبنان- می‌توان حائز چند پیام دانست. در روزهای بعد از ترور شهید سیدحسن نصرالله، رژیم‌صهیونیستی با راه انداختن جنگ روانی تلاش کرد فاصله‌ای میان ایران و محور مقاومت بیندازد و القا کند ایران دیگر قرار نیست از محور مقاومت حمایت کند. عملیات وعده صادق ۲ اما در ابتدا این جنگ روانی را در هم ریخت و حالا نیز سفر وزیر خارجه ایران به لبنان به‌وضوح این پیام روشن را دارد که ایران همچنان حامی محور مقاومت و لبنان است و در شرایط جنگی حامی آنها خواهد بود. نکته دیگر آنکه درست دو روز بعد از دفاع مشروع ایران و حمله پنجشنبه‌شب رژیم‌صهیونیستی به ضاحیه جنوبی بیروت، هیأتی رسمی از ایران وارد لبنان شد. زمان این سفر نیز یک پیام هوشمندانه برای رژیم داشت؛ اینکه ایران مقتدرانه مسیر دیپلماسی خود را در منطقه دنبال کرده و خواهد کرد و تنش‌زایی‌های رژیم در این منطقه منجر نخواهد شد ایران و کشورهای مقاومت از حملات صهیونیست‌ها به‌هراس بیفتند و پشت لبنان را خالی کنند. نکته دیگر آنکه سفر عراقچی را می‌توان مصداق بارز و مشخصی از همراهی میدان و دیپلماسی دانست. وزیر خارجه ایران درحالی وارد بیروت شد که با ادبیاتی همراستا با مقامات نظامی کشور از حمایت از محور مقاومت و محکومیت جنایات رژیم گفت، موضع‌گیری‌ای که تصویر بین‌المللی‌اش این پیام را به رسانه‌های بین‌المللی و البته مقامات رژیم‌صهیونیستی منتقل می‌‌کند که مقامات دولتی ایران همراستا با دیگر بخش‌های نظام حکمرانی پیش می‌روند و مانند تکه‌های پازل کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند و در این مسیر مقامات ایرانی همچون وزیر خارجه زبان گویای انتقال مواضع ایران به کشورهای حامی محور مقاومت و درگیر جنگند. نکته دیگر اینکه این سفر در شرایطی اتفاق افتاده که رژیم تصور می‌کند با شهادت سیدحسن نصرالله، – به تعبیر خود- نظمی نوین را در منطقه برقرار کرده است و حالا تمام معادلات به نفع رژیم خواهد بود. عملیات ایران در تل‌آویو و اکنون سفر وزیر خارجه به بیروت نشان داد، ایران هنوز ابزارهای قدرتمندی در اختیار دارد و به رژیم‌صهیونیستی اجازه نخواهد داد تا نظم منطقه‌ای را به نفع خود تغییر دهد. 

سفر پزشکیان به قطر نمود دیگری از دیپلماسی هوشمندانه ایران 

چندی پیش از سفر وزیر خارجه ایران به بیروت، رئیس‌جمهور عازم قطر شد. مسعود پزشکیان که برای شرکت در اجلاس مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیا وارد قطر شده بود، در حاشیه این اجلاس دیدارهای دوجانبه‌ای با امیر قطر، هیأت‌ عالی‌رتبه جنبش حماس و وزیر خارجه عربستان داشت. رئیس‌جمهور در این سفر دفاع جانانه‌ای از مقاومت فلسطین داشت و در نقطه مقابل جنایات رژیم‌صهیونیستی را محکوم کرد. رئیس‌جمهور در بخشی از سخنرانی خود در اجلاس مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیا، به حملات متعدد رژیم‌صهیونیستی علیه گروه‌های مقاومت اشاره کرد و گفت: «ناقضان حقوق بشر و مرتکبان جنایت بدانند مقاومت، شجره ثمربخشی است که امکان ندارد از بین برود‌.» رئیس‌جمهور در جریان نشست خبری مشترکی که با امیر قطر داشت به پاسخ ایران به رژیم‌صهیونیستی اشاره کرد و گفت: «اسرائیل میهمان ما را در تهران در روز تحلیف ترور کرد. به ما گفتند صبر کنید، ما می‌خواهیم صلح برقرار کنیم و اگر شما پاسخ دهید، صلح برقرار نمی‌شود. ما به‌خاطر صلح صبر کرده‌ایم ولی این نامردها به‌جای اینکه دست از کشت و کشتار بردارند، جری‌تر شده‌اند؛ هم در غزه، هم در لبنان و ما مجبور به پاسخ شدیم و اگر بخواهند طور دیگری رفتار کنند، پاسخی محکم‌تر خواهیم داد.» یکی از نکاتی که در این سفر به چشم می‌خورد، تلاش ایران برای تقویت روابط خود با کشورهای منطقه بود. دیدار با وزیر خارجه عربستان و تأکید بن‌فرحان بر اینکه «بنا داریم صفحه اختلاف‌نظرها میان دو کشور را برای همیشه ببندیم و مانند دو کشور دوست و برادر به حل مسائل و توسعه روابط میان خود بپردازیم.» به همراه امضای ۶ سند همکاری بین ایران و قطر، بخش‌های مهمی از سفر رئیس‌جمهور بود که نشان می‌داد برخلاف تلاش‌های رژیم برای منزوی کردن ایران در منطقه و بر هم زدن شرایط منطقه‌ای، ایران همچنان نقش کلیدی و محوری خود را در منطقه حفظ کرده است. اگرچه برمبنای آنچه الجزیره به نقل از برخی مقامات ایرانی منتشر کرده، ایران در این سفر پیامی نیز از جانب قطر به آمریکا داده و تأکید کرده که: «مرحله خویشتن‌داری یکجانبه به پایان رسیده است و خویشتن‌داری یکجانبه، الزامات امنیت ملی ما را تأمین نمی‌کند و هرگونه حمله اسرائیل با پاسخی شدید ازجمله حمله به زیرساخت‌ها مواجه خواهد شد.» این پیام را می‌توان مهم‌ترین بخش سفر به قطر دانست.

مأموریت وفاق تا اینجا موفق 

نکته مهمی که در اقدامات و موضع‌گیری اخیر دولت به‌خصوص سفر رئیس‌جمهور به قطر و حالا سفر عراقچی به بیروت به چشم می‌‌خورد، همراهی دولت با مجموعه نظام حکمرانی است. واقع امر این است تصویری که از موضع‌گیری‌های مقامات ایرانی در فضای بین‌المللی منتشرشده تا الان یک تصویر یکپارچه بوده است. ادبیاتی که مسعود پزشکیان در محکومیت اقدامات رژیم به کار برده و تأکید کرده اگر اسرائیل دست از پا خطا کند، پاسخی محکم‌تر دریافت خواهد کرد، در صحبت‌های مقامات نظامی ایران نیز دیده شده است. نکته مهم این است که برخلاف آنچه مقامات رژیم تصور می‌کردند، مجموعه نظام حکمرانی ایران در مواجهه با شیطنت‌های رژیم موضعی یکپارچه گرفتند و با ادبیاتی صریح اقدامات آن را محکوم کردند. امری که خروجی آن منجر شد، قدرت ایران در مواجهه با رژیم‌صهیونیستی بیشتر از گذشته افزایش پیدا کند و این تصور را که رژیم بتواند با به‌راه انداختن جنگ روانی پیروز این میدان شود، فروپاشید. اظهارات رئیس‌جمهور و سفر عباس عراقچی را می‌توان نمونه مشخصی از به‌کارگیری هوشمندانه دیپلماسی به‌عنوان یک اصل اساسی همراه با میدان دانست که می‌تواند همزمان منجر به تقویت اثرات رفتار در میدان و دیپلماسی شود؛ تصویری که به جهان مخابره شد این واقعیت را نشان داد که در مجموعه نظام حکمرانی علی‌رغم اختلاف‌سلیقه‌ها و دیدگاه‌هایی که در همه نظامات حکمرانی وجود دارد، اما همه رؤسای قوا و نظام در مانیفست اصلی جمهوری اسلامی، یعنی به‌رسمیت نشناختن رژیم و حمایت از محور مقاومت اتفاق‌نظر دارند. دولت نیز به‌عنوان قوه اجرایی نظام حکمرانی کشور برمبنای شعار اصلی دولت یعنی وفاق ملی حرکت کرد و در سطح رؤسای نظام حکمرانی، این وفاق به‌طور کامل برقرار شد. به‌نظر می‌رسد تا اینجا و در گام‌های ابتدایی و در سطح نظام حکمرانی دولت توانسته مأموریت وفاق را به‌درستی محقق کند.