پشت پرده اقتصادی نبرد غزه

یک سال از آغاز مرحله جدید نبرد بزرگ و مهم فلسطینی‌ها با رژیم اشغالگر صهیونیستی می‌گذرد. نبردی که به لبنان هم کشیده شده و حوادث مختلفی را با خود به همراه داشته است. در این حال، شبهه‌هایی که به تازگی در فضای مجازی و رسانه‌ها مطرح شده، ناظر به این است که محور مقاومت و فلسطینیان را آغازگر ناآرامی‌ها معرفی کند. عباراتی از این دست که «با اسرائیل چه کار دارید»، «بگذارید مردم منطقه زندگی عادی شان را داشته باشند»، از این دست به شمار می‌روند.

هر چند یک پاسخ قوی به این شبهه، استناد به موضوعات تاریخی ملت فلسطین و اشغالگری صهیونیست هاست، اما باید گفت وقایع یک سال گذشته، پشت پرده مهم دیگری نیز دارد و آن رویای غرب برای نظم نوین جهانی به خصوص در آسیای غربی و با محوریت رژیم صهیونیستی است.

این موضوع مورد اشاره رهبر انقلاب در «نمازجمعه نصر» نیز بود. ایشان در بیانات خود به زبان عربی فرمودند: «.. تکیه آمریکا و همدستانش بر حفظ امنیت رژیم غاصب، پوششی برای سیاست مهلک تبدیل رژیم به ابزار آنان برای در اختیار گرفتن همه منابع این منطقه و استفاده از آن در درگیری‌های بزرگ جهانی است. سیاست آنان، تبدیل رژیم به دروازه صادرات انرژی از منطقه به جهان غرب و واردات کالا و فناوری از غرب به منطقه است و این یعنی تضمین موجودیت رژیم غاصب و وابستگی کل منطقه به آن. رفتار سفاکانه و بی‌محابای رژیم با مبارزان، ناشی از طمع به چنین وضعی است.»

 ۵ محور جنگ قدرت‌ها در راستای نظم نوین جهانی

نظم نوین جهانی، عبارتی است که کارشناسان سیاست و اقتصاد بین الملل آن را زیاد به کار می‌برند. تعاریف و توضیحات مبسوطی درباره این موضوع وجود دارد. با این حال اگر از منظری کاربردی بخواهیم به این مفهوم نگاه کنیم، گزارش ۱۸۹۴۲ مرکز پژوهش‌های مجلس، نشان می‌دهد که کنشگران اصلی بین المللی همواره به دنبال ۵ موضوع زیر بوده و هستند. (در نتیجه باید گفت نظم نوین جهانی مورد آرزوی غرب نیز حاصل برآیند عمل این قدرت‌های جهانی حول این محور‌ها خواهد بود): هاب شدن با بازیگری در زنجیره ارزش و زنجیره تامین در حوزه‌های مختلف، افزایش حداکثری اتصال و دسترسی‌های خود، قدرت یابی در کریدور‌های مجازی (شامل اعتبار بازار، سلطه سیاسی، حق برند، لایسنس‌های معتبر، اعتباردهی مجوزها، توسعه کاربرد استاندارد‌ها و…)، تداوم تفوق دریا بر خشکی (لجستیک دریاپایه) و جلوگیری از دلارزدایی و تداوم بخشی به فرمانروایی دلار.

 آمریکا به دنبال مهار چین و ابتکار راهبردی آن

هم اینک یک محور تقابل آمریکا و چین به ابتکار کمربند راه و جاده این کشور بر می‌گردد. بررسی‌ها نشان می‌دهد چین در صورتی که نتواند رشد پایداری را برای اقتصاد خود تمهید کند، دچار نابسامانی اقتصادی- اجتماعی و تبعات آن خواهد شد. در نتیجه این کشور برای تمهید مسیر رشد پایدار باید زنجیره ارزش خود را در مسیر جغرافیایی مشخصی گسترده کند. به همین دلیل این کشور، در طول ابتکار مسیر کمربند و راه، بسیاری از صنایع نسل پایین‌تر را گسترده خواهد کرد و در مقابل، صنایع خود را با استفاده از منابعی که از این طریق روانه اقتصاد خود می‌کند، به سوی لایه‌های بالاتر زنجیره ارزش حرکت خواهد داد. 

با این اوصاف، تبدیل چین به عنوان بزرگ‌ترین واردکننده و صادرکننده بسیاری از اقلام جهانی به همراه افزایش سهم یوآن در سبد ذخایر ویژه بانک‌های مرکزی خطری جدی برای آمریکاست. در نتیجه آمریکا برای مهار ابتکار راهبردی چین، برنامه‌های متعددی را در دستور کار قرار داده که یکی از آن ها، ایجاد کریدور آی مک است.

 آی مک چیست؟

 عملیات طوفان الاقصی فارغ از نتایج متعدد آن، از منظر زمانی اصطلاحاً سر بزنگاه انجام شده است چراکه در حاشیه اجلاس سران گروه ۲۰ در شهریور سال گذشته در دهلی نو و در تلاش آشکار غرب برای مقابله با تحرکات بین المللی چین در حوزه اقتصادی، تفاهم نامه‌ای برای ایجاد کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه- اروپا به نام آی مک (India–MiddleEast–Europe Corridor) مورد توافق قرار گرفت که از هند، از مسیر دریایی تا امارات عربی متحده، عربستان سعودی، اردن و سپس سرزمین‌های اشغالی فلسطین تا اروپا امتداد پیدا می‌کند. این خبر پس از ماه‌ها مذاکرات پشت پرده میان همه کشور‌های دربرگیرنده این توافق از جمله جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی اعلام شد.

 ۵ دلیل تمرکز غرب و رژیم صهیونیستی به پروژه آی مک

 این کریدور حداقل از ۵ منظر برای غرب و رژیم صهیونیستی حائز اهمیت است و می‌توان به طور خلاصه تکمیل بخش مهمی از پازل مهار چین، محکم شدن جاپای این رژیم در اقتصاد و جغرافیای منطقه و همچنین محدود کردن هر چه بیشتر کشور‌های رقیب و دشمن غرب و رژیم صهیونیستی در غرب آسیا (به خصوص ایران) را از آن انتظار داشت.

۱-اولین علت و دلیل غرب، اسرائیل و دولت هند برای تمرکز بر پروژه آی مک یا عرب مد، کوتاه شدن مسیر انتقال کالا و محموله‌ها از غرب هند به سمت اروپا (از طریق دور زدن شبه جزیره عربستان و مسیر اقیانوس هند و دریای سرخ به سمت مدیترانه) است. این کریدور مسیر بمبئی تا یونان را تا ۴۰ درصد کاهش داده و محموله‌ها را در ۱۰ روز از آسیای جنوبی به اروپای شرقی منتقل می‌کند. در این ابرپروژه هند تولیدات کشاورزی، امارات سرمایه و اسرائیل فناوری لازم را فراهم می‌آورد. 

۲- علت دوم اهمیت این راهگذر، دوری محموله‌جات مورد استفاده غرب و همچنین اسرائیل از نقاط پرتنش و همچنین آسیب زایی همچون خلیج عدن و دریایی سرخ (در نزدیکی یمن) و کانال سوئز است. فعالیت و دفاع یمن از فلسطین با ایجاد مانع و حمله به محموله‌هایی که به سمت اسرائیل در حرکت هستند و بحران کشتی اور گیون در کانال سوئز در سال ۲۰۲۱، به درستی چالش اساسی این نقاط سوق الجیشی برای محور ترانزیت غرب را آشکار کرد.

۳- سومین علت تاکید ویژه غرب و همچنین هند بر آی مک که منجر به انتفاع رژیم صهیونیستی از این پروژه نیز خواهد شد، قصد هماهنگ آمریکا و هند در رقابت با چین و کاستن از اهمیت راهگذر کمربند و جاده (Belt and Road Initiative) که اساس تجارت چین در سال‌های آینده را تشکیل می‌دهد، است.

۴- علت چهارم طراحی و اصرار رژیم صهیونیستی بر راهگذر آی مک، ایجاد تنوع و تکثر در مسیر‌های وارداتی این کشور و کاهش آسیب پذیری ذاتی اسرائیل به واسطه موقعیت خاص این رژیم و اتکای شدید آن به حمل و نقل دریایی برای تامین مایحتاج خود است. با اجرایی شدن این کریدور، اسرائیل به شکل راحت تری می‌تواند بر مسیر تجارت جهانی تاثیر گذاشته و با ایجاد وابستگی برای هند و اعراب، آنان را در اقدامات سیاسی خود وادار به همراهی بیشتر کند.

۵- علت پنجم که می‌توان در توضیح پروژه آی مک یا عرب مد مطرح کرد، تاثیر این پروژه بر کشور‌های رقیب و دشمن غرب و رژیم صهیونیستی در غرب آسیا و به طور خاص جمهوری اسلامی ایران است. این پروژه به نوبه خود می‌تواند تاثیر بسزایی را در کاهش اهمیت تنگه‌های راهبردی هرمز، باب المندب و دریای سرخ ایفا کند و همچنین در شرایطی که ایران نقش مهمی را در روند‌های جدید تجارت جهانی به واسطه راه ابریشم نوین و کریدور شمال جنوب ایفا می‌کند، از تاثیر این راهگذر‌ها و بالطبع تاثیر کشورمان بر تجارت جهانی کاسته و ایران را از این ابزار قدرت محروم سازد.

 وقتی نام عملیات ترور شهید سید حسن نصرالله نظم نوین شد!

این چنین است که صهیونیست‌ها نام نظم نوین را برای عملیات تروریستی شهید سید حسن نصرالله انتخاب کردند. این نام علاوه بر این که اهمیت این ترور را در مسیر ادامه حیات ننگین اسرائیل نشان می‌دهد، نشانه‌ای از دوره و وقایع جدیدی از سوی جنایتکاران صهیونیست است، دوره‌ای که بیش از هر چیز بر پایه وابستگی بیشتر منطقه به این رژیم و همچنین پیوند‌های گسترده‌تر از پیش اسرائیل با برخی از کشور‌های منطقه غرب آسیا و آسیای جنوبی بنیان شده است. از منظر صهیونیست‌ها نظم نوین عبری برپایه خروج این رژیم از بن بست و پایان دورافتادگی از مسیر‌های تجارت و حمل و نقل جهانی شکل خواهد گرفت. در حال حاضر بسیاری از تحولات یک سال اخیر منطقه غرب آسیا و منازعه نوین محور مقاومت و رژیم صهیونیستی بیش از هر چیز در این قالب قابل تحلیل و بررسی است و بدون در نظر گرفتن موضوع کریدور آی مک نمی‌توان طوفان الاقصی، حمله ظالمانه اسرائیل به غزه، مقاومت یمن در دریای سرخ، تمرکز صهیونیست‌ها بر جنوب لبنان، حمایت‌های حداکثری هند و همچنین حمایت‌های بی پایان غرب و در راس آن آمریکا از جنایات اسرائیل را دریافت.

منبع: خراسان