انتشار تصاویری از لحظه اضافه نمودن چوب به آتش ۱۵۵۲ ساله آتشکده یزد با واکنشها و استقبال فراوان کاربران شبکههای اجتماعی روبهرو شده است. این آتش، که نمادی از جاودانگی و نیروی زندگی است، با شعلههای گرم و مداوم خود هزاران سال است که همچنان روشن مانده و چشمها را به سوی میراث فرهنگی و معنوی آیین زرتشتی جلب میکند. اما چرا زرتشتیان اینچنین به روشن نگه داشتن آتش پایبند هستند؟ این سنت چه فلسفهای دارد و چگونه در گذر تاریخ به چنین اهمیتی دست یافته است؟
واکنش کاربران به انتشار ویدئوی لحظه اضافه نمودن چوب به آتش آتشکده یزد
واکنش کاربران به این ویدئو عمدتاً با شگفتی و تحسین همراه بوده است. بسیاری با انتشار عکسهایی که خود هنگام بازدید از این مکان تاریخی ثبت کردهاند با این موضوع همراه شدند و از افتخار به میراث ایرانی نوشتند. با این حال برخی نسبت به هزینههای نگهداری و آلودگی زیستمحیطی ناشی از این آتش انتقاد کردهاند. برخی دیگر نیز به طنز روشن نگه داشتن این آتش را با روشن نگه داشتن وسایل برقی و هزینههای کمرشکن ناشی از آن مقایسه کردهاند.
آتش؛ نماد پاکی و روشنایی در آیین زرتشتی
در آیین زرتشتی، آتش بهعنوان یکی از عناصر مقدس طبیعت جایگاه والایی دارد. زرتشتیان آتش را نماد پاکی، خرد و روشنایی میدانند. این عنصر در باورهای آنان، جلوهای از انرژی اهورامزدا (خدای یکتا) است و شعلههای آن بهعنوان واسطهای برای ارتباط با نیروهای الهی مورد احترام قرار میگیرد. فلسفه این احترام، از تعالیم زرتشت سرچشمه میگیرد که انسان را به زندگی در هماهنگی با طبیعت و احترام به عناصر اصلی هستی دعوت میکند.
تاریخچه آتش ۱۵۵۲ ساله آتشکده یزد
آتشکده یزد، که به «آتشکده ورهرام» نیز شهرت دارد، یکی از مقدسترین مکانهای زرتشتیان در ایران و جهان است. آتشی که در این آتشکده شعلهور است، قدمتی بیش از ۱۵ قرن دارد و گفته میشود که از دوران ساسانیان به این سو به طور پیوسته روشن نگه داشته شده است. این آتش از «آتش آذرگشسب»، یکی از سه آتش مقدس بزرگ زرتشتیان، منشأ گرفته و طی مهاجرتهای تاریخی به یزد منتقل شده است.
برای روشن نگه داشتن این آتش، زرتشتیان از هیزمهای خاص و روشهای سنتی استفاده میکنند تا شعلهها با کمترین میزان دود و آلودگی سوخته و پاک باقی بمانند. در این فرآیند، نیایشهای مخصوص خوانده میشود تا روح معنوی شعلهها زنده بماند و روشنایی آن ادامه پیدا کند.
چرا زرتشتیان آتش را روشن نگه میدارند؟
آتش برای زرتشتیان تنها یک عنصر طبیعی نیست؛ بلکه نماد جاودانگی و پیوند میان انسان و خداوند است. روشن نگه داشتن آتش، نشانهای از پایداری در ایمان، ایستادگی در برابر تاریکی و یادآوری تعهد انسان به نیکی و پاکی است.
یکی از آداب خاصی که هنگام بازدید از این آتش باید رعایت شود این است که هیچ کس نباید در این آتش بدمد و آن را آلوده نماید.
حتی نگهبان این آتش ۱۵۰۰ ساله باید با نقاب مخصوصی به نام «پدام» که بر روی دهان و بینی خود قرار میدهد به آتش نزدیک شود. کسی که مسئولیت روشن نگه داشتن آتش آتشکده است، «هیبرد» نامیده میشود. او روزانه در چند نوبت با افزودن قطعهای چوب خشک که مقاومتر از سایر چوبهاست، همچون چوب بادام و زردآلو، این آتش را حفظ میکند.
آتشکده یزد؛ میراثی بیمانند
آتشکده یزد که در مرکز شهر یزد واقع شده است، نه تنها یک مکان مذهبی، بلکه یک شاهکار تاریخی و فرهنگی است. این بنا در سال ۱۳۱۳ خورشیدی بازسازی شد و امروزه بهعنوان یکی از جاذبههای گردشگری و مکانهای معنوی ایران شناخته میشود. نمای بیرونی آتشکده با الهام از معماری ایرانی-ساسانی طراحی شده و حوض بزرگی در میان باغ آن قرار دارد که بازتابی از آرامش و تقدس است.
درون آتشکده، آتش مقدس در محفظهای شیشهای نگهداری میشود و تنها موبدان (روحانیون زرتشتی) اجازه ورود به این محوطه داخلی و مراقبت از آتش را دارند. این مکان از جاذبههای گردشگری یزد محسوب میشود و گردشگران و بازدیدکنندگان میتوانند این شعله جاودانه را از پشت شیشه مشاهده کنند و از تاریخ و فلسفهای که در دل آن نهفته است آگاه شوند.
آخرین اخبار ورزشی را در جامعه ورزشی آفتاب نو بخوانید.