آیا شامپانزه‌ ها توانایی حرف زدن دارند؟ + ویدیو

بسیاری از دانشمندان بر این باورند که توانایی منحصر به فرد صحبت کردن، تنها عاملی است که انسان‌ها را از خویشاوندان نخستی‌شان متمایز می‌کند. اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این فرض ممکن است اشتباه باشد. گروهی از دانشمندان بین‌المللی پس از بررسی فیلم‌های قدیمی از شامپانزه‌هایی که در شرایطی که امروزه غیراخلاقی تلقی می‌شود توسط انسان‌ها پرورش یافته بودند، ادعا می‌کنند که شامپانزه‌ ها قادر به حرف زدن هستند.

حرف زدن شامپانزه‌ ها

این تیم تحقیقاتی با تحلیل فیلم‌هایی که در سال ۱۹۶۲ ضبط شده، به این نتیجه رسیده‌اند که شامپانزه‌ها می‌توانند کلمات ساده انسانی مانند «ماما» را بیان کنند. این کشف می‌تواند فرضیات قدیمی درباره روانشناسی نخستی‌ها را زیر سؤال ببرد و نشان دهد که مدارهای عصبی مربوط به زبان زودتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد، تکامل یافته‌اند.

دکتر اکسل اکستروم، سرپرست این تحقیق از مؤسسه سلطنتی فناوری KTH سوئد، توضیح می‌دهد که ایده‌ای در حوزه علوم اعصاب وجود داشته که قشر مغز شامپانزه‌ ها مانع از حرف زدن آنها می‌شود.

این فرضیه که به «فرضیه کویپرز-یورگنز» (Kuypers-Jürgens) معروف است، بر این باور استوار بود که انسان‌ها همپوشانی بین ناحیه مغزی مسئول حرکت فک و ناحیه کنترل‌کننده حنجره دارند، در حالی که شامپانزه‌ها فاقد این همپوشانی هستند.

اما دکتر اکستروم و همکارانش با بررسی فیلم‌های قدیمی از شامپانزه‌هایی که در کنار انسان‌ها پرورش یافته‌اند، شواهدی در رد این ایده یافته‌اند. آنها دو ویدیو از شامپانزه‌هایی به نام‌های جانی و رناتا پیدا کردند که به نظر می‌رسد قادر به گفتن «ماما» هستند.

آزمایش این فرضیه

برای آزمایش این فرضیه، محققان یک آزمایش شنیداری آنلاین طراحی کردند. صدای شامپانزه‌ها با کلیپ‌هایی از انسان‌های مبتلا به بیماری پارکینسون مخلوط شد و از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا آنچه می‌شنوند را به صورت فونتیک بنویسند. نتایج نشان داد که اکثر شرکت‌کنندگان توافق داشتند که جانی و رناتا در حال گفتن کلمه «ماما» هستند.

محققان استدلال می‌کنند که این ویدیو، شواهد روشنی است مبنی بر اینکه شامپانزه‌ها «جفت‌شدگی فک-حنجره» لازم برای تولید گفتار هجایی با همخوان‌ها و واکه‌ها را دارند. با این حال، آنها تأکید می‌کنند که این واقعیت به معنای وجود شامپانزه‌هایی مانند فیلم «سیاره میمون‌ها» نیست.

تفاوت صحبت کردن و تکرار صداها

دکتر اکستروم خاطرنشان می‌کند که تفاوت قابل توجهی بین یادگیری شنیدن و تکرار صداها و یادگیری صحبت کردن به یک زبان وجود دارد. او می‌گوید: «در مورد ما، هیچ شواهدی وجود ندارد که شامپانزه‌ها کلمه ماما را درک کرده باشند. تا جایی که ما می‌دانیم، آنها ماما را درخواست نمی‌کردند یا کسی را ماما خطاب نمی‌کردند. اینها صداهایی بودند که برای ما معنای نمادین عمیقی دارند، اما به نظر نمی‌رسد شامپانزه‌ها از این موضوع آگاه بوده باشند.»

این یافته‌ها می‌تواند درک ما از تکامل زبان و توانایی‌های شناختی نخستی‌ها را تغییر دهد و زمینه را برای تحقیقات بیشتر در این حوزه فراهم کند.