به گزارش آفتاب نو به نقل از روابط عمومی نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت ، چراغ نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت با برگزاری اولین نشست هم‌اندیشی مدیران این رویداد با تعدادی از هنرمندان و فعالان تئاتر استان قم و گرامیداشت یاد و خاطره شهید اسماعیل هنیه رهبر جنبش مقاومت اسلامی حماس روشن شد.
آغاز تغییرات جدیدی که مسیر تئاتر مقاومت را عوض می‌کند
محمدرضا شاهمردی از هنرمندان فعال عرصه تئاتر قم درابتدای این برنامه که به میزبانی حوزه هنری استان قم برگزار شد، ضمن قدردانی از احمد سلیمانی دیگر هنرمند فعال تئاتر قم برای برگزاری این نشست، گزارشی از فعالیت هنرمندان تئاتر استان قم در عرصه تئاتر مقاومت را ارائه داد و افزود: «استان قم ازجمله استان‌های فعال عرصه تئاتر است که طی سال‌های گذشته همواره نمایندگانی در جشنواره تئاتر مقاومت داشته است. مسیری که خوشبختانه هر یک از این هنرمندان توانسته‌اند جوایز متعددی را نیز از این رویداد کسب کنند. این در حالی است در ایام غیر از برگزاری جشنواره نیز کارهای زیادی در عرصه تئاتر انقلاب و دفاع مقدس توسط هنرمندان قمی تولیدشده که نشان از دغدغه‌مندی آن‌ها پیرامون این موضوع دارد.»
او درباره تغییرات اجرایی نوزدهمین جشنواره تئاتر مقاومت افزود: «براساس برنامه‌ریزی که در این دوره از رویداد تئاتر مقاومت انجام‌گرفته، قرار بر این است که تمامی هنرمندان استان‌های متقاضی حضور در جشنواره در شهرهای خودشان میزبان مخاطبان باشند. درواقع آنچه انجام می‌پذیرد با تکیه‌بر توان هنرمندان استان‌ها و تمرکززدایی از تهران طی فواصل زمانی مختلف است که هدف فقط ارائه بیلان کاری و برگزاری یک جشنواره پنج‌تا یک‌هفته‌ای نیست. مسئله‌ای که بی‌تردید می‌تواند جریان تئاتر مقاومت را وارد مسیر جدیدتری کند که دربرگیرنده نکات مثبتی است. فرآیندی که قطعاً در دوره اول تغییرات همه نتایج مثبت حاصل نمی‌شود بلکه حضور در مسیر دارای آزمون‌وخطایی است که نتیجه آن پیشرفت یک رویداد مهم است.»
افزایش کمک‌هزینه‌ها و تلاش برای ارتقای کیفی اجراهای جشنواره
محمد کاظم تبار دبیر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت هم در این نشست با گرامیداشت یاد و خاطره شهید اسماعیل هنیه رهبر جنبش اسلامی حماس و دیگر شهدای جبهه مقاومت توضیح داد: «بنا داریم این سلسله جلسات هم‌اندیشی را باهدف هم‌افزایی در استان‌های دیگر نیز برگزار کنیم چراکه معتقدیم، این نشست‌ها باعث رشد جشنواره تئاتر مقاومت می‌شود. مسیری که به برکت وجود بارگاه ملکوتی حضرت معصومه (س) و هنرمندان تلاشگر و فرهیخته از شهر قم آغازشده و امیدوارم در روزهای پیش رو نیز ادامه داشته باشد. به هر ترتیب همان‌طور که در فراخوان این دوره از جشنواره آمده، آنچه برای ما در دبیرخانه جشنواره و انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس اهمیت دارد، تغییر رویکردی است که با محور تمرکززدایی از پایتخت و توجه به تئاتر استان‌ها انجام گرفته و امیدوارم در این مسیر جدیدی که طراحی کردیم به تعالی هنر نمایش استان‌ها دست پیدا کنیم. تغییراتی که طبیعتا در یک دوره، به‌طور کامل اتفاق نمی‌افتد بلکه آغازگر راهی است که در دوره‌های بعد نتایج مؤثری برای ارتقا کیفیت در حوزه تئاتر مقاومت خواهد داشت.»
او درباره برخی از تغییراتی که در جریان برگزاری نوزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت انجام‌شده، گفت: «توجه دقیق و مؤثر به اجرای عموم آثار نمایشی مرتبط با حوزه مقاومت یکی از مهم‌ترین رویکردهای این دوره از جشنواره است که تلاش داریم با حفظ تمرکز گروه‌های نمایشی شرکت‌کننده در شهر محل اقامتشان شرایط ویژه‌ای را برای اجرای عمومی آن‌ها فراهم کنیم. مسیری که طی آن‌هم دربرگیرنده افزایش قابل‌توجه کمک‌هزینه‌ها، براساس محتوا و ارزیابی دبیرخانه و هم ارتقای کیفیت آثاری است که در شهر موردنظر، مورد ارزیابی هیات‌داوران قرارگرفته و نتایج آن در اختتامیه جشنواره اعلام می‌شود. شرایطی که اگرچه هماهنگی تدارکات برگزاری جشنواره را از یک هفته به چند هفته افزایش می‌دهد اما اجرای این طرح ناشی از دغدغه‌ای است که توسط انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و دبیرخانه جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت پیاده‌سازی می‌شود و امیدوارم به پشتوانه شما هنرمندان فهیم عرصه تئاتر بتوانیم چنین رویکردی را به درستی در جشنواره پیاده‌سازی کنیم. جشنواره‌ای که این بار همه استان‌های کشور می‌توانند میزبان آن باشند.»
جزییاتی از نحوه برگزاری بخش تئاتر خیابانی و یک نکته درباره بخش کودک
دبیر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت در ادامه صحبت‌های خود به نحوه برگزاری بخش تئاتر خیابانی این دوره از جشنواره هم اشاره کرد و گفت: «بخش تئاتر خیابانی این دوره از جشنواره با محور موضوعی مقاومت، سیره زندگی و مبارزات شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، شهدای مدافع حرم و مسئله غزه و فلسطین برگزار می‌شود که با توجه به اهمیت این موضوع و شهادت اسماعیل هنیه با فضای متفاوت‌تری هم پیش روی مخاطبان قرار خواهد گرفت. در این زمینه دنبال ایده‌های اجرایی مختلفی هستیم که یکی از آن‌ها برگزاری کارگاه‌های آموزشی است.»
او افزود: «ما در این کارگاه‌های آموزشی که باهدف کشف گروه‌های جدید برگزار می‌شود، تلاش می‌کنیم تا فضای مطلوبی را برای فعالان نمایش خیابانی فراهم سازیم. درواقع موضوع توجه به گروه‌های تازه‌نفس تئاتری مهم‌ترین دغدغه‌ای است که روی آن تمرکز داریم و امیدوارم به نقطه مطلوبی هم در این زمینه دست پیدا کنیم.»
کاظم تبار در پاسخ به پرسش یکی از حاضران در برنامه درباره بخش تئاتر کودک جشنواره تئاتر مقاومت گفت: «متأسفانه ما سال‌هاست آن‌طور که باید در حوزه تئاتر کودک فعالیت چندانی نداریم و این فرآیند به دلیل فقدان نمایشنامه‌هایی بوده که مشخصا روی این گروه سنی تأکید دارند. مسیری که هر از چندگاهی شاهد فعالیت‌هایی بودیم اما بی‌تردید در این زمینه با فقر جدی نمایشنامه هستیم که به همین دلیل بخش نمایشنامه‌نویسی کودک و نوجوان را به جشنواره اضافه کردیم و امیدواریم برگزاری جشنواره در دوره نوزدهم مقدمه‌ای برای بهبود اوضاع این بخش از جریان تئاتر مقاومت باشد.»
شیوه جدید اجرای عمومی و طراحی «جایزه ویژه مخاطب»
دبیر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت با اشاره به اینکه چنین سلسله نشست‌هایی باهدف شناخت و برطرف کردن دغدغه هنرمندان شرکت‌کننده جشنواره در حوزه اجراهای عمومی شهرهای مختلف کشور برگزار می‌شود، ادامه داد: «ما در آغاز راه جدیدی برای برگزاری جشنواره تئاتر مقاومت هستیم و طبیعتا آنچه ایده‌ال ماست به‌طور کامل در این دوره رخ نخواهد داد اما بر این باوریم دوره نوزدهم تئاتر مقاومت شروعی برای یک جریان جدید در این حوزه نمایشی است که «رقابت» و «اجرای عموم» برای ما از درجه مهمی برخوردار است. ما در این از جشنواره از ماجرای مخاطب هم غافل نماندیم و تصمیم داریم با طراحی «جایزه ویژه مخاطب» این جشنواره فضایی را ایجاد کنیم تا گروه‌های نمایش دغدغه دیده شدن از سوی مخاطب و همچنین فروش گیشه نیز توجه بیشتری داشته باشند. این در حالی است که ما به‌منظور محدود نشدن تعداد مخاطبان در زمان برگزاری جشنواره و اجرای نمایش‌ها در شهرهای میزبان، امکان پخش آنلاین آثار را در سامانه جشنواره فراهم می‌کنیم.»
او در جواب انتقاد یکی از حاضران در نشست مبنی بر شیوه اجرای عمومی آثار نمایشی شرکت‌کننده در جشنواره که اجراهایشان محدود به شهر محل سکونت کارگردان شده، اظهار کرد: «ما در طول سال چندین جشنواره ملی تئاتر داریم که در آن گروه‌های نمایشی شرکت‌کننده می‌توانند آثارشان را در یک کانون متمرکز به صحنه ببرند؛ اما این دغدغه‌ای که ما در روش جدید اجرای نمایش‌های شرکت‌کننده در جشنواره تئاتر مقاومت داریم مبتنی بر «حمایت» است. ضمن اینکه چه در ایران و چه در کشورهای دیگر شیوه برگزاری جشنواره‌ها در حوزه زمانی و مکانی هم دارای تفاوت‌های زیادی است. به عبارتی هر جشنواره‌ای سیاستی را دنبال می‌کند که می‌تواند دربرگیرنده تفاوت باشد. هدف ما در این دوره حمایت جدی از هنرمندان و گروه‌ها با تمرکز بر اجرای در شهرهای ایران و همچنین شناسایی ظرفیت مخاطبان جشنواره در هر شهر است. حالا چه قدر در این زمینه موفق باشیم آینده تصمیم می‌گیرد. قطعاً هم در این زمینه چالش داریم اما تصور کردیم در دوره نوزدهم، این مدل فکری ما بهتر است.»
کاظم تبار در ادامه صحبت‌های خود گفت: «جشنواره تئاتر مقاومت از رویدادی یک‌هفته‌ای به یک رویداد ۶۰ روزه تبدیل‌شده که همه می‌دانیم چنین تغییری به لحاظ مالی، برنامه‌ریزی و حجم کار، ستاد جشنواره را با چالش‌های عدیده‌ای مواجه می‌کند؛ اما دغدغه و تلاش ما در این دوره حمایت مالی از گروه‌هایی است که تئاتر مقاومت برای آن‌ها دارای اولویت است و می‌خواهند روی صحنه دغدغه‌هایشان را در قالب یک اثر نمایشی اجرا کنند.»
او ادامه داد: «مشکلات مربوط به نحوه ارزیابی و نظارت محتوایی آثار نمایشی شرکت‌کننده در هر استان، تلاش ستاد جشنواره برای رفع مشکلات فنی و اجرایی سالن‌های میزبان جشنواره، نحوه حضور گروه‌های برگزیده جشنواره در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر از دیگر نکاتی بود که در این نشست هم‌اندیشی به آن‌ها اشاره و از دبیر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت خواسته شد تا در این زمینه پیگیری‌های لازم را انجام دهد.»
کار سخت یک جشنواره در دوره نوزدهم و قدردانی از هنرمندان متفکر
اصغر نوبخت از هنرمندان پیشکسوت تئاتر استان قم هم در بخش بعدی این مراسم بود که ضمن قدردانی از دست‌اندرکاران انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس گفت: «حضور اعضای ستاد برگزاری جشنواره تئاتر مقاومت در قم با حادثه تلخ شهادت اسماعیل هنیه رهبر جنبش مقاومت اسلامی حماس مصادف شد. حادثه‌ای که قلب همه ما را آزرد و امیدوارم انتقام سختی در انتظار رژیم صهیونیستی باشد.»
او افزود: «من این نوید را می‌دهم که شما عزیزان در شهری پا گذاشتید که بهترین‌های تئاتر در آنجا حضور دارند. تئاتری‌هایی که من خود را خادم آن‌ها می‌دانم و در این سال‌ها نهایت تلاش خود را انجام داده‌اند تا به بهترین و مؤثرترین شکل ممکن چه در ایام برگزاری جشنواره‌ها و چه در ایام خارج از جشنواره آثار قابل‌توجه و ارزشمندی در حوزه تئاتر مقاومت روی صحنه ببرند. آن‌ها در این چند سال هرچه داشتند انجام دادند تا چراغ تئاتر مقاومت خاموش نشود. مسیری که قطعاً برای برگزارکنندگان جشنواره تئاتر مقاومت دربرگیرنده سختی‌های زیادی است اما می‌دانم در کار خود موفق می‌شوید. فقط از شما می‌خواهم قدر این هنرمندان متفکر را بدانید.»
قدردانی از محمدرضا آزاد و توصیه مهم او به فعالان تئاتر مقاومت
قدردانی از یکی از فعالان تئاتر مقاومت، بخش پایانی نشست هم‌اندیشی مدیران جشنواره تئاتر مقاومت با برخی از هنرمندان تئاتر استان قم را تشکیل می‌داد که در این بخش لوح قدردانی از سوی انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و دبیرخانه جشنواره تئاتر مقاومت در حضور محمد حبیبی مدیرعامل انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس، سید مهدی حسینی مدیر حوزه هنری انقلاب اسلامی استان قم، اصغر نوبخت هنرمند پیشکسوت تئاتر قم، محمدرضا شاهمردی نویسنده و کارگردان و محمد کاظم تبار دبیر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت به محمدرضا آزاد مدرس، پژوهشگر و یکی از هنرمندان تئاتر استان قم اهدا شد.
محمدرضا آزاد بعد از دریافت این لوح قدردانی گفت: «من از همه هنرمندان و افرادی که دغدغه حضور در تئاتر مقاومت دارند، درخواستی دارم. اینکه بیاییم و به جریان تئاتر مقاومت جور دیگری نگاه کنیم. به نظرم بهتر است به تئاتر مقاومت سیاسی نگاه نکنیم. من بر این باورم تئاتر مقاومت برای ملتی که همواره در حال مقاومت است نباید در چنین حال‌وروزی باشد؛ زیرا اتفاقی که در این سال‌ها برای تئاتر مقاومت افتاده اصلا زیبنده آن نیست. متأسفانه تئاتر مقاومتی که در این سال‌ها روی صحنه رفته اغلب دربرگیرنده سوژه‌های تکراری است و تا وقتی چنین رویکردی شیوه و پایه اصلی تئاتر مقاومت باشد ما در این عرصه موفق نمی‌شویم.»
او در ادامه گفت: «در همین استان قم سوژه‌های بسیار نابی از حضور رزمندگان در جبهه‌ها وجود دارد که پر از اتفاقات ناب و ارزشمند است. اتفاقاتی که دیگر نباید به آن‌ها و آدم‌هایی که برای وطن جان خود را ازدست‌داده و شهید شدند، نگاه سیاسی داشت. پس بیاییم این بار به اصل جریان تئاتر مقاومت نگاه کنیم. به آنچه می‌تواند در قالب یک نگاه انسانی‌تر، این‌گونه تئاتری را بار دیگر تعالی بخشد.»
