به گزارش تیتر کوتاه- نخستین و شاید بزرگترین هزینه‌ای که والدین یک دانش آموز با آن مواجه می‌شوند، شهریه مدارس است. این هزینه در مدارس غیرانتفاعی و نمونه دولتی به‌مراتب بیشتر است و حتی در مدارس دولتی نیز به دلیل پرداخت‌های متفرقه برای فعالیت‌های مختلف، گاهی مبالغ بالایی از والدین درخواست می‌شود. بسیاری از خانواده‌ها برای پرداخت شهریه، ناچار به استفاده از وام‌ها و تسهیلات بانکی می‌شوند که این موضوع خود مشکلات مالی دیگری را به همراه دارد.
علاوه بر شهریه، والدین باید هزینه‌های جانبی را نیز در نظر بگیرند. لباس فرم مدارس، لوازم‌التحریر، کتاب‌های درسی و سرویس مدارس همه از مواردی هستند که والدین باید در هر سال تحصیلی برای فرزندان خود تهیه کنند. با توجه به افزایش قیمت‌ها، این هزینه‌ها به مرور زمان افزایش یافته و بخش قابل توجهی از بودجه خانواده‌ها را به خود اختصاص می‌دهد. کلاس‌های فوق‌برنامه به خصوص در ایام پیش از امتحانات بهانه‌ای دیگر برای دریافت هزینه اضافه از والدین است.
تمامی این هزینه‌ها می‌توانند تاثیرات منفی بر وضعیت اقتصادی خانواده‌ها داشته باشند. بسیاری از والدین به دلیل عدم توانایی در پرداخت هزینه‌های آموزشی، ناچار به کاهش کیفیت زندگی خود و یا حتی چشم‌پوشی از برخی نیازهای اساسی می‌شوند. این فشار مالی می‌تواند به استرس و اضطراب‌های روانی منجر شود که نه تنها بر والدین، بلکه بر فرزندان نیز تاثیرات منفی خواهد داشت.
برای کاهش این فشارها، می‌توان به دنبال راهکارهایی مانند افزایش حمایت‌های دولتی از مدارس و والدین، ارائه تسهیلات مالی و وام‌های کم‌بهره، کاهش هزینه‌های مربوط به فعالیت‌های فوق‌برنامه و نیز افزایش آگاهی عمومی نسبت به مدیریت مالی خانواده‌ها بود. همچنین، توسعه سیستم‌های آموزش مجازی و کاهش وابستگی به منابع فیزیکی نیز می‌تواند به کاهش هزینه‌های آموزشی کمک کند.
در نهایت، هزینه‌های هنگفت مدارس بر دوش والدین یک واقعیت غیرقابل انکار است که نیازمند توجه و تدابیر جدی از سوی نهادهای دولتی و اجتماعی است. با اتخاذ راهکارهای مناسب، می‌توان این فشار را کاهش داده و زمینه‌ای مناسب‌تر برای آموزش و پرورش نسل‌های آینده فراهم کرد.
آمارهای مربوط به هزینه‌های تحصیلی در ایران ممکن است به دلیل تفاوت‌های منطقه‌ای و نوع مدرسه متفاوت باشد، اما می‌توان به برخی اطلاعات کلی و تقریبی اشاره کرد:
شهریه مدارس دولتی
در ایران، مدارس دولتی به طور رسمی رایگان هستند و خانواده‌ها نباید شهریه‌ای بابت ثبت‌نام و تحصیل پرداخت کنند. با این حال، برخی هزینه‌های جانبی مانند کمک به مدرسه یا هزینه‌های مشارکت در فعالیت‌های فوق‌برنامه ممکن است از والدین درخواست شود. این هزینه‌ها معمولاً به طور میانگین حدود ۱ تا ۲ میلیون تومان در سال محاسبه می‌شود.
شهریه مدارس غیرانتفاعی
شهریه مدارس غیرانتفاعی در ایران به طور قابل‌توجهی متغیر است و بسته به شهر، منطقه و سطح آموزشی مدرسه، می‌تواند بسیار متفاوت باشد. به طور کلی، شهریه مدارس غیرانتفاعی می‌تواند از حدود ۲۰ میلیون تومان در سال برای مدارس ابتدایی در برخی مناطق شروع شده و تا ۸۰ میلیون تومان یا حتی بیشتر در مدارس معروف و معتبر در شهرهای بزرگ مانند تهران برسد.
هزینه لباس فرم مدرسه
هزینه لباس فرم مدرسه نیز وابسته به نوع مدرسه و کیفیت لباس‌ها متفاوت است. برای مدارس دولتی، هزینه لباس فرم معمولاً بین ۵۰۰ هزار تا ۱.۵ میلیون تومان محاسبه می‌شود. در مدارس غیرانتفاعی، این هزینه ممکن است تا ۳ میلیون تومان یا بیشتر نیز برسد، زیرا برخی مدارس لباس‌های با کیفیت بالاتر و با طراحی‌های خاص را درخواست می‌کنند.
این آمارها به صورت تقریبی و میانگین ارائه شده‌اند و هزینه‌ها می‌توانند بسته به شرایط مختلف متفاوت باشند. همچنین با توجه به تورم و تغییرات اقتصادی در کشور قیمت‌ها به طور مداوم تغییر می‌کنند.
هزینه سرویس مدارس در ایران بسته به عوامل مختلفی مانند فاصله بین خانه و مدرسه، نوع وسیله نقلیه (ون، مینی‌بوس، اتوبوس، تاکسی)، و منطقه جغرافیایی متفاوت است.
هزینه سرویس مدارس در تهران
در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳، هزینه سرویس مدارس در تهران به‌طور متوسط بین ۴ تا ۱۲ میلیون تومان در سال متغیر بود. این تفاوت به دلیل عوامل مختلفی مانند مسافت، نوع سرویس و منطقه جغرافیایی است. برای مسیرهای کوتاه‌تر و سرویس‌های ارزان‌تر (مانند مینی‌بوس)، هزینه‌ها در حدود ۴ تا ۶ میلیون تومان و برای مسیرهای طولانی‌تر یا استفاده از وسایل نقلیه خصوصی، هزینه‌ها به ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان می‌رسد.
هزینه سرویس مدارس در شهرهای دیگر
در شهرهای دیگر ایران، هزینه سرویس مدارس عموماً کمتر از تهران است. برای مثال، در شهرهای متوسط و کوچک، هزینه سرویس مدارس ممکن است بین ۲.۵ تا ۶ میلیون تومان در سال باشد. در شهرهای بزرگ و مناطق شهری پرجمعیت (مانند مشهد، اصفهان، شیراز)، هزینه‌ها ممکن است به ۴ تا ۸ میلیون تومان در سال برسد.
این آمارها نیز ممکن است به دلیل تغییرات اقتصادی و تورم در طول زمان دستخوش تغییرات شود و هزینه‌ها هر ساله افزایش یابد.
در ایران، تحصیل در مدارس دولتی به طور رسمی رایگان است و والدین نباید شهریه‌ای بابت ثبت‌نام و آموزش پرداخت کنند. با این حال، در سال‌های اخیر به دلیل مشکلات بودجه‌ای و نیاز به تأمین هزینه‌های مختلف، برخی مدارس دولتی ممکن است برای پوشش هزینه‌های جانبی مانند فعالیت‌های فوق‌برنامه، خرید تجهیزات، و نگهداری مدرسه از والدین مبالغ مشخصی را درخواست کنند. این هزینه‌ها معمولاً به طور رسمی « شهریه » نامیده نمی‌شود و بسته به منطقه و شرایط اقتصادی خانواده‌ها، می‌تواند در سال متغیر باشد.
