در سر پوتین چه می‌گذرد؟

آنچه که این روز‌ها نگاه تحلیلگران را به سوی خود دوخته، نوع عملکرد ولادیمیر پوتین به ماجراجویی‌ها ارتش ولودیمیر زلنسکی و پیشروی نیرو‌های اوکراینی در خاک روسیه است. همزمان با آغاز پاتک اوکراینی‌ها به منطقه کورسک، استراتژیست‌های غربی انتظار پاسخ سخت تزار را داشتند. آنها متصور بودند که پوتین در گام نخست برای مواجه با این وضعیت بحران بخشی از نیرو‌های خود را از جبهه جنوبی در لوهانسک، دونتسک، خرسون و زاپوریژیا عقب کشیده و به سرعت در تلاش برای مواجه با ارتش دشمن در منطقه شمالی خواهد رفت.

اما نه تنها این فرمول انتظاری محقق نشد بلکه ارتش روسیه همزمان که نسبت به پیشروی اوکراین در کورسک از خود مدارا به خرج داده، در جنوب به پیشروی ادامه داده و دیروز هم شهر «مژوویه» در دونتسک را به تصرف خود درآورده و به ۱۰ کیلومتری شهر «پوکرووسک» رسیدند.

این وضعیت گیج کننده همه را به تکاپو انداخته و حالا همه می‌خواهند بدانند که در سر پویتن چه می‌گذرد.

به نظر مسکو برای جنگی که بعد از دو سال به حالت فرسایشی درآمده راهبرد‌هایی دارد؛ مسیری که فارغ از اتفاق‌های افتاده در حملات اخیر اوکراین به مناطقی همچون کورسک تغییری در کلیت آن ایجاد نمی‌کند. برای درک چنین موضوعی می‌توان از یک نمونه ورزشی استفاده کرد؛ داشتن برنامه از دقیقه یک تا نود تیم ملی فوتبال آلمان را می‌توان نمونه‌ای از یک راهبرد ثابت و از قبل تدوین شده دانست. به طور کلی هدفمند رفتار کردن دقیقا همان چیزی است که مسکو آن را پیوسته ولو با اندک تغییراتی دنبال می‌کند. ضمن اینکه تغییرات تاکتیکی (راهکنشی) مسکو در مقابل کیف نشان برنامه تثبیتی و سپس تقویت مواضع میدانی و سیاسی خود در تمامی حوزه‌ها دارد.

فرسایشی شدن جنگ هر چند به خود روس‌ها هم لطماتی را وارد کرده، اما با در نظر گرفتن تفاوت‌های جغرافیایی آسیب‌های مادی-معنوی اوکراینی‌ها بسیار بیشتر می‌باشد؛ دارا بودن منابع طبیعی همچون انرژی‌های نفت و گاز و سطح زیر کشت محصولات کشاورزی مهمی مانند غلات و یا گستردگی پهنه آبی-خاکی کشور روسیه، از جمله تفاوت‌های جغرافیایی دو طرف است. پس رفتار توام با ارامش روس‌ها در مقابل اقدامات اوکراینی‌ها قابل پیش بینی بود؛ چرا که پیشتر بر این هم ارتش تحت فرمان زلنسکی چنین حملاتی را با کمک مستشاران و مزدوران خارجی انجام داده بود که عملا راه به جایی نبرد. حضور و پیشروی ارتش روسیه در مناطق جنوبی گواهی بر این مدعا می‌باشد. روس‌ها بار‌ها تمایل خود را به مذاکرات صلح نشان داده اند، اما دریافت امتیازات متعدد در پی موفقیت‌های میدانی یکی از راهکنش‌های مسکو و حتی کیف برای ورود به میز گفتگو‌های اتی خواهد بود. روس‌ها در این شرایط سعی دارند بر اساس اصول ترسیمی، به هر شکلی شده اهداف از پیش تعیین و تدوین شده خود را محقق کنند چرا که طبق دکترین برژنسکی مناطق پیرامون روسیه از جمله اوکراین برای ایالات متحده آمریکا هم به این دلیل که اوکراین “حیاط خلوت” مسکو است بسیار مهم می‌باشند.

حال اینکه آینده جنگ در شرق اروپا چه خواهد شد، بستگی به نقش آفرینی طرف‌های خارجی به ویژه آمریکا دارد. هر چند که دو طرف سعی دارند با کمک‌های دوستان سرنوشت جنگ را به نفع خود رقم زنند، اما بعید به نظر می‌رسد که اوکراینی‌ها چنین ظرفیتی را دارا باشند. شاید بتوانند حداقل امتیازاتی را به دست بیاورند، اما طرف‌های غربی به طور خاص آمریکا که همپیمان اوکراینی‌ها هستند دغدغه آنچنانی برای کسب حداکثر امتیازات را ندارند.

منبع: روزنامه قدس