آیا گوشی‌های هوشمند می‌توانند توسط هکر‌ها تبدیل به بمب شوند؟

در پی انفجار پیجرها بررسی شد؛

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، هفته گذشته لبنان با مجموعه‌ای از انفجار مرگبار پیجر‌ها و واکی تاکی‌ها به لرزه درآمد و ده‌ها کشته و هزاران زخمی بر جای گذاشت. این حوادث که گفته می‌شود با عملیات‌های مخفی رژیم صهیونیستی برای هدف قرار دادن حزب الله مرتبط است، موجی از شوک را در منطقه ایجاد کرد. این حادثه گمانه زنی‌هایی را در مورد علت این انفجار‌ها به وجود آورده است. تئوری‌های اولیه به داغ شدن بیش از حد باتری اشاره داشتند که این سوال را بیش از پیش مطرح کرده است: آیا دستگاه‌های مدرن و شخصی مانند گوشی‌های هوشمند نیز می‌توانند هک و به سلاح تبدیل شوند؟

در لبنان چه گذشت؟

انفجار‌های لبنان تصادفی نبود. گزارش‌ها نشان می‌دهد که پیجر‌های مورد استفاده اعضای حزب الله با مواد منفجره و از راه دور منفجر شده و کاربران خود را غافلگیر کرده‌اند. منابع امنیتی می‌گویند این اقدام شامل قرار دادن فیزیکی مواد منفجره در داخل این دستگاه‌های نسبتاً قدیمی و سپس استفاده از عملکرد ارتباطی پیجر‌ها برای آغاز انفجار‌ها بوده است.

این موضوع این سوال را به وجود می‌آورد که اگر بتوان پیجر‌ها و واکی تاکی‌ها را به شکلی مخرب دستکاری کرد، آیا لوازم الکترونیکی مصرفی مدرن مانند گوشی هوشمند شما می‌توانند به سرنوشت مشابهی دچار شوند؟

آیا گوشی‌های هوشمند در معرض خطر هستند؟

باتوجه به فراگیر بودن گوشی‌های هوشمند و وابستگی آن‌ها به باتری‌های لیتیوم – یونی، نمی‌توان احتمال حمله مشابه با استفاده از این دستگاه‌ها را رد کرد، هرچند عوامل خاصی چنین اتفاقی را دشوار و متفاوت می‌کنند.

استفاده حزب الله از پیجر‌ها که از نظر نفوذ دیجیتال امنیت بیشتری نسبت به گوشی‌های هوشمند دارند، در درجه اول به خاطر نگرانی از نظارت سازمان اطلاعات رژیم صهیونیستی است. نفوذ به پیجر‌ها با سخت افزار ساده خود، در مقایسه با گوشی‌های هوشمند سخت‌تر بوده و آسیب پذیری کمتری در برابر هک دیجیتال دارند. برخلاف پیجر‌ها، گوشی‌های هوشمند مدرن با اجزای داخلی بسیار پیچیده طراحی شده‌اند که تقریباً جایی برای مواد اضافی مانند مواد منفجره ندارند. با این حال، همان فناوری اصلی باتری‌های لیتیوم – یونی به پیجر‌ها و گوشی‌های هوشمند قدرت می‌دهند که خطرات ذاتی خود را دارد.

باتری‌های لیتیوم – یونی به دلیل چگالی انرژی و قابلیت شارژ بالایی که دارند، در برابر خرابی مصون نیستند. عواملی مانند گرمای بیش از حد، شارژ بیش از حد یا آسیب فیزیکی می‌توانند باعث گرم شدن بیش از حد این باتری‌ها و در موارد نادر، انفجار شوند. نقص‌های تولید و نقص‌های طراحی نیز در این ریسک نقش دارند. به عنوان مثال، انفجار گوشی‌های هوشمند، در حالی که غیرمعمول است، معمولا به دلیل گرم شدن بیش از حد در اثر استفاده طولانی مدت، آسیب‌های خارجی یا اجزای معیوب است. این حوادث که اغلب نادر هستند، معمولا به دلیل نقص در تولید یا شارژ نامناسب اتفاق می‌افتد، نه هک شدن و حملات هماهنگ.

با این حال، انفجار پیجر‌ها سناریوی پیچیده تری را نشان می‌دهد که به طور بالقوه شامل دستگاه‌های دستکاری شده جاسازی شده با مواد منفجره در طول ساخت است. براساس گزارش نیویورک تایمز، اسرائیل مواد منفجره را در داخل گروهی از پیجر‌های سفارش داده شده از تولیدکننده تایوانی گلد آپولو پنهان کرده است، اگرچه گلد آپولو این گزارش‌ها را رد کرده است. گفته می‌شود که یک سوئیچ برای منفجر کردن آن‌ها از راه دور تعبیه شده است. اگر تاکتیک مشابهی در گوشی‌های هوشمند به کار گرفته شود، به تداخل دقیق در زنجیره تامین یا روشی برای راه اندازی از راه دور انفجارها، احتمالا از طریق یک سیگنال رادیویی هماهنگ یا یک پالس الکترونیکی نیاز خواهد داشت.

امکان انفجار تلفن همراه تا چه اندازه عملیاتی است؟

این تئوری چندان عملیاتی نیست، اما می‌تواند در گوشی‌های هوشمند به کار گرفته شود. گوشی‌های هوشمند، به دلیل نرم افزار‌های پیچیده و ارتباطات شبکه‌ای، حتی ممکن است فرصت‌های بیشتری برای دستکاری از راه دور فراهم کنند، به خصوص اگر بتوان از یک آسیب پذیری در سخت افزار دستگاه سواستفاده کرد. با این حال، اجرای چنین حمله‌ای در مقیاس انبوه به دلیل ماهیت گسترده و متنوع برندها، مدل‌ها و سیستم‌های نرم افزاری گوشی‌های هوشمند، چالش برانگیزتر خواهد بود. پروتکل‌های امنیتی متنوع گوشی‌های هوشمند مدرن، لایه محافظتی دیگری به آن‌ها اضافه می‌کنند که نفوذ به آن‌ها سخت‌تر است.

این گوشی‌ها به خودی خود منفجر نمی‌شوند. حتی اگر هکر‌ها آن‌ها را دستکاری کنند تا با اصلاح جریان ورودی به آن‌ها، گرمای باتری را افزایش دهند، باز هم منفجر نخواهند شد. ممکن است یک یا دو حادثه مجزا رخ دهد. این به این دلیل است که گوشی‌ها دارای یک مدار هستند که هر زمان که گرمای بیش از حد وجود داشته باشد، اقدامات ایمنی را انجام می‌دهد. به عنوان مثال، در آیفون حتی در گرمای شدید، اگر گوشی شروع به گرم شدن کند، شارژ به صورت خودکار قطع می‌شود.

علاوه بر این، امروزه گوشی‌های هوشمند از محفظه‌های خنک کننده پیچیده‌ای استفاده می‌کنند که اطمینان حاصل می‌کنند هرگونه گرمای ایجاد شده در دستگاه از بین می‌رود. گوشی‌های هوشمند مدرن اغلب از محفظه‌های بخار و سیستم‌های خنک کننده گرافیت استفاده می‌کنند که گرما را به طور یکنواخت در سراسر دستگاه پخش می‌کنند و از مایعی استفاده می‌کنند که تبخیر و متراکم می‌شود تا گرما را از بین ببرد، در حالی که لایه‌های گرافیت به هدایت گرما از اجزای حیاتی مانند پردازنده کمک می‌کنند.

 حتی در سناریویی که یک گوشی هوشمند برای گرم شدن دستکاری می‌شود، این احتمال وجود دارد که در اغلب موارد، به جای انفجار، گوشی‌ها تا حدودی ذوب شوند و باعث تورم یا نشت باتری شوند، اما به ندرت منفجر می‌شوند. حتی در مواردی که در مورد انفجار گوشی می‌خوانیم،  در یک سناریوی شدید ممکن است تلفن همراه مقداری آتش بگیرد، اما منفجر نمی‌شود.

کارشناسان امنیتی تاکید دارند که نفوذ به دستگاه‌های مصرفی برای اصلاح فیزیکی آنها با مواد منفجره نیازمند دسترسی به زنجیره تامین است که در مقیاس بزرگ تقریبا غیرممکن است. به عبارت دیگر، گوشی شما تنها به این دلیل که کسی آن را هک کند منفجر نخواهد شد. از سوی دیگر، دستگاه‌هایی مانند پیجر‌ها اجزای بزرگ‌تر و طراحی‌های ابتدایی تری دارند که آنها را در برابر خرابکاری فیزیکی آسیب پذیرتر می‌کند.

علی رغم اطمینان کارشناسان، انفجار‌های لبنان بسیاری را به این فکر انداخته است که آینده چگونه خواهد بود. با پیشرفت تکنولوژی، روش‌های جنگ نیز پیشرفت می‌کنند. در حالی که بعید به نظر می‌رسد که گوشی شما با هک منفجر شود، حملات به حزب الله به طور اجتناب ناپذیری این ترس را به وجود آورده است که حتی فناوری‌های روزمره می‌توانند تحت شرایط خاص به سلاح تبدیل شوند.

کلام پایانی

اما همان طور که کارشناسان امنیت سایبری می‌گویند، در بیشتر مواقع، افراد عادی نباید نگران تبدیل شدن گوشی خود به بمب باشند. با این حال، این حقیقت که چنین حملاتی روی گروه‌های خاص اتفاق می‌افتد، به این معنی است که ما نمی‌توانیم به طور کامل پتانسیل سایر روش‌های خرابکاری مبتنی بر فناوری را در آینده نادیده بگیریم.

این رویداد‌ها نه تنها از منظر حفظ حریم خصوصی بلکه از زاویه امنیت فیزیکی به عنوان یادآور آسیب پذیری دستگاه‌هایی است که ما به آنها اعتماد می‌کنیم. شرکت‌هایی مانند اپل و گوگل با به‌روزرسانی‌های منظم و ویژگی‌های امنیتی قوی، گام‌هایی در محافظت از کاربران خود در برابر تهدیدات دیجیتال برداشته‌اند. با این حال، دستکاری فیزیکی مانند آنچه در لبنان اتفاق افتاد یک میدان جنگ کاملاً جدید است که دنیای فناوری باید مراقب آن باشد.