درباره فیلترینگ شفاف باشید | فرهیختگان آنلاین

چشم‌انتظاری برای دسترسی به اینترنت با کیفیت مطلوب تمامی ندارد؛ موضوعی که رسیدگی به آن، یکی از وعده‌های پرتکرار رئیس‌جمهور در انتخابات بود اما همچنان اخبار افت کیفیت اینترنت را زیر سایه سنگین فیلترینگ دنبال می‌کنیم. از سوی دیگر حساسیت مردم نسبت به این موضوع روز به روز بیشتر شده و انتظار می‌رود که دولت بر اساس ایده‌های اعلامی خود، با سرعت بیشتری مشکلات کهنه اینترنتی را حل کند.

محمد کشوری اولین گام و راه‌حل میدانی بازنگری در سیاست‌های فیلترینگ را رفع فیلتر گوگل‌پلی می‌داند. او در این‌باره تاکید کرد: «این کار باید بدون هیچ حرف و حدیث؛ و در سریع‌ترین زمان ممکن انجام شود و به برداشتن یک گام مقدماتی و اعلام حسن نیت و اینکه مسئله در حال انجام است، کمک می‌کند.

وقتی می‌خواهید مسئله را بررسی کنید، بالاخره برخی نهادها مخالفند و یکسری الزامات بالادستی هست؛ اما وظیفه وزیر این است که با رایزنی، بحث و ارائه راه‌حل، بخش‌های حکمرانی را به اجماع برساند. این ممکن است مقداری زمان ببرد. در دنیای واقعی یک دکمه‌ای وجود ندارد که با فشردنش فیلترینگ برداشته شود. اما اولین گام این است که فیلترینگ پلتفرمی مثل گوگل‌پلی را بردارند که تقریبا هیچ مسئله‌ای ندارد تا یک پالس و سیگنال مثبتی باشد و نشان داده شود که مسئله در حال بررسی است.» 

بخش مهمی از نارضایتی مردم از سیاست‌های فیلترینگ، مربوط به شفاف‌نبودن بخش اعلامی آن است. کاربران حتی در جریان علت فیلترینگ برخی از پلتفرم‌ها قرار نمی‌گیرند و همین موضوع آنها را سردرگم می‌کند. کشوری با اشاره به این موضوع به‌عنوان یک راه‌حل اساسی در زمینه مشکلات فیلترینگ ادامه داد: اگر شما به‌صورت شفاف اعلام کنید که چه بحث‌هایی پیش می‌رود و با کارشناسان و نخبگان جلساتی گذاشته شود و حتی نمایندگانی از نهادهای بالادستی مثل بخش‌های مرتبط با قوه قضائیه و دستگاه‌های دیگر باشند و توضیح دهند و راه‌حل ارائه بدهند، خیلی کمک می‌کند. یکی از مشکلات فیلترینگ همین غیرشفاف بودنش است. ما بارها گفتیم. مواردی که کمیته تعیین مصادیق مجرمانه فیلتر می‌کند، مشخص نیست در کدام جلسه و با کدام مصوبه بوده است.

وی ادامه داد: متن مصوبه کجاست و شرایطش به چه صورت بوده و چه کسی موافق و چه کسی مخالف بوده است. اینها مشخص نیست و طبیعتا باید در فرایندهای قانونی شفاف شود. پیش‌نویس به مصوبه نیاز دارد و باید از کارشناسان نظر بخواهند که ما می‌خواهیم برای فلان برنامه فیلترینگ بگذاریم، یکسری پیش‌نویس دارد و باید نظر بدهند. مثل روالی که در مجلس برای قوانین دنبال می‌شود و پیش‌نویس قانون که طرح یا لایحه است، منتشر می‌شود و همه نظر می‌دهند و در کمیسیون‌های مجلس بحث می‌شود، اینجا هم باید به همین شکل باشد.

کشوری همچنین گفت: اگر وزارت ارتباطات می‌خواهد نهادهای حکمرانی را برای این مسئله به تصمیم برساند باید در چنین فرایندی از صاحب‌نظران کمک بگیرد و همین که نظر بخواهد و شفافیت ایجاد کند، مخاطب می‌فهمد که اتفاقات در حال پیش رفتن است. اما صرفا اینکه یک مسئول هر از گاهی مصاحبه کند و در فاصله میان دو مصاحبه جامعه هیچ حسی نداشته باشد که چه اتفاقی دارد می‌افتد، باعث نگرانی و فشار مضاعف به وزیر می‌شود و شاید خیلی مطلوب نباشد. از این جهت به نظرم این فرایند باید این‌گونه اصلاح شود و از خود مردم و صاحب‌نظران کمک بخواهند که این اصلاح به چه نحوی باشد.

متن کامل مصاحبه علی ملکی خبرنگار گروه نقد روز را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.