خسارت‌بارترین سال‌های صنعت هوایی بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲، یعنی دوران اوج همه‌گیری ویروس کووید-۱۹ در جهان رقم خورد که رکودی تاریخی را از خود بر جای گذاشت و تنها در سال ۲۰۲۰، عملکرد کلی صنعت حمل‌ونقل هوایی با زیانی برابر با ۱۳۸ میلیارد دلار روبه‌رو شد، اما طی سال‌های بعد این صنعت به طور گسترده‌ای روبه رشد گذاشت و در سال ۲۰۲۴ تا این لحظه، گردش مالی این صنعت به میزان ۳۲ میلیارد دلار ارزیابی‌شده است؛ اما این روند طی ۳ ماهه اخیر سیر نزولی مشهودی را به خود گرفته و با کاهش تعداد شرکت‌های هواپیمایی که ریسک عبور پرفراز آسمان خاورمیانه را می‌پذیرند، بار دیگر شاهد آسیب‌های اقتصادی این حوزه هستیم.
شرکت هواپیمایی قطر ایرویز اعلام کرده طی ۶ ماهه گذشته، به علت کنسلی بلیت‌های پرواز و شرایط پرتنش منطقه که بعضا این شرکت را مجبور می‌کند از مسیرهای طولانی‌تر برای پروازهای خود استفاده کند، با رقمی بالغ بر ۱۸۰ میلیون دلار ضرر اقتصادی مواجه شده است. همچنین فرودگاه بین‌المللی استانبول که یکی از بزرگ‌ترین فرودگاه‌های پررفت و آمد در همسایگی ایران است، اعلام کرده این فرودگاه طی ۵ ماهه اخیر به‌طور متوسط تنها با ۶۳درصد از ظرفیت فرودگاهی فعالیت کرده است.
بر این مبنا درآمد کشور لبنان از محل گردشگری و صنایع وابسته به آن در سال ۲۰۲۳، برابر با ۵.۸ میلیارد دلار گزارش شده است که در مقیاس کل سرانه اقتصادی تولید ناخالص داخلی این کشور که در سال ۲۰۲۳ برابر با ۸۱ میلیارد دلار بوده، چیزی در حدود ۸درصد از سرانه GDP این کشور را به خود اختصاص داده و بخش زیادی از آن، به‌واسطه توسعه گردشگر ورودی به این کشور بوده است. در سال ۲۰۲۴ و پس از آتش‌افروزی‌های صهیونیست‌ها در این منطقه و جنوب لبنان، این کشور مدیترانه‌ای تا این لحظه با کاهش این درآمدها به میزان دست‌کم ۵۸درصد روبه‌رو بوده که بخشی از درآمدهای پایدار اقتصاد آن را تحت‌الشعاع قرار داده است.
در سال جاری میلادی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا که در حوزه جغرافیایی MENA تعریف می‌شوند، با کاهش میزان درآمدهای حاصل از اقتصاد گردشگری به میزان متوسط ۲۳درصد، خسارات فراوانی را از منظر توزیع سرانه درآمد بین اقشار مرتبط با صنایع تجربه کرده‌اند. یکی دیگر از جاذبه‌های منحصربه‌فرد منطقه که سالانه میزبان تعداد کثیری از علاقهمندان به گردشگری حوزه سلامت است، دریاچه آب‌شور بحرالمیت یا دریای مرده است.
این دریاچه که در مرز کرانه باختری رود اردن و فلسطین اشغالی قرار گرفته است، در سال ۲۰۲۳ میزبان حدود ۳ میلیون نفر بازدیدکننده به منظور مقاصد گردشگری و سلامت بوده که از طریق سرزمین‌های اشغالی و کشور اردن به آن دسترسی داشته‌اند. مطابق گزارش وزارت گردشگری و عتایق اردن، هیچ بازدیدکننده ثبت‌شده از میان گردشگران ورودی به این کشور، طی ۵ ماهه اخیر به این منطقه برای بازدید مراجعه نکرده که عملا اردن را با بحران کاهش میزان تعداد گردشگر ورودی مواجه کرده است.
این بدان معناست که کشورها مجبور به جایگزینی درآمدهای اقتصادی محل گردشگری و صنایع وابسته به آن خواهند شد و این یعنی افزایش ظرفیت تولیدات یا ارایه خدمات در حوزه‌های دیگر که مستلزم سرمایه‌گذاری‌های جدید خواهد بود و باوجود چالش‌های امنیتی موجود، عملا امری غیرقابل‌دسترس خواهد بود. آنچه در خاورمیانه می‌گذرد، فارغ از جنایات صهیونیست‌ها و کشتار گسترده مردم ساکن در آن، چالش بزرگ پیشروی اقتصاد گردشگری است که برقراری امنیت روانی مجدد برای علاقهمندان به بازدید از کشورهای این حوزه جغرافیایی را با مشکلات جدی روبه‌رو می‌کند و آینده مبهمی را پیش روی فعالان این صنعت قرار داده است.
پژوهشگر صنعت گردشگری
و تحلیلگر مسائل سیاسی
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰