سیستم پرداخت بریکس، از ارزهای محلی برای تسویه‌حساب‌های تجاری استفاده می‌کند و برای همیشه به اتکای این کشورها به دلار آمریکا پایان می‌دهد؛ این سیستم پرداخت قادر خواهد بود که سلطه جهانی دلار آمریکا را بشکند. این موضوع با توجه به سهم بریکس از اقتصاد جهانی می‌تواند تحریم‌ها را خنثی کند و نظم جدیدی در نظام پرداخت بین‌الملل ایجاد کند. کارشناسان معتقدند سیستم پرداخت برای برنامه‌های جاری دلارزدایی بریکس حیاتی است به‌طوری‌که کشورهای استفاده‌کننده می‌توانند از این طریق راهی برای تجارت با ارزهای ملی داشته باشند.
بریکس سازمان نوظهوری متشکل از برخی کشورهای قدرتمند اقتصادی است که ایده تشکیل آن در سال ۲۰۰۱ مطرح شد و نخستین نشست آن در سال ۲۰۰۹ برگزار شد. بریکس سازمان نوظهوری متشکل از برخی کشورهای قدرتمند اقتصادی است که ایده تشکیل آن در سال ۲۰۰۱ مطرح شد و نخستین نشست آن در سال ۲۰۰۹ برگزار شد. در ابتدا برزیل، روسیه، هند، چین وآفریقای‌جنوبی‌عضو این سازمان شدند و در ادامه درسال گذشته شش کشور آرژانتین، اتیوپی، امارات متحده عربی، ایران، عربستان‌سعودی و مصر عضو آن شدند ولی کمی بعد با برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آرژانتین، این کشور از حضور در این سازمان انصراف داد تا تعداد اعضای بریکس به ۱۰ کشور برسد. پیوستن کشورمان به بریکس با دیپلماسی سیاسی و اقتصادی گسترده دولت سیزدهم فراهم شد تا کشورمان بتواند از مزایای این سازمان برخوردار شود.
حجم تجاری در بریکس
بد نیست بدانیم ۲۰ درصد تجارت جهانی، یک‌سوم خاک دنیا، سه میلیارد نفر از جمعیت دنیا و ۳۰ درصد تولید ناخالص جهان را کشورهای عضو بریکس به خود اختصاص داده‌اند، از طرف دیگر، اما حدود ۵۰ درصد صادرات و ۵۳ درصد واردات کشور مربوط به کشورهای عضو بریکس است. در واقع می‌توان گفت کشورهای عضو بریکس به‌دنبال ترسیم نظم نوین جهانی در زمینه اقتصاد و تجارت هستند به‌طوری‌که کارشناسان معتقدند عضویت کشورمان در آن از دو جنبه حائزاهمیت بیشتری برای ایران است، چون در گام اول می‌تواند دلارزدایی از تجارت را به‌خوبی انجام دهد و در گام بعدی سراغ افزایش صادرات و ارزآوری برود.
از طرف دیگر، اما کارشناسان بریکس را به‌عنوان تهدیدی برای غرب، به‌ویژه آمریکا معرفی می‌کنند؛ نه تنها تهدیدی برای هژمونی دنیای غرب در صحنه بین‌الملل، است بلکه نیرویی که می‌تواند به تسلط دلار آمریکا بر اقتصاد دنیا پایان دهد. بریکس می‌تواند این مهم را با ارائه جایگزین‌هایی برای نهادهای غرب‌محور مانند صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی انجام دهد.
از مهم‌ترین اهداف تشکیل این اتحادیه می‌توان به بهبود نظام پولی بانکی جهانی، عزم جدی بر دلارزدایی و تمرکز بر ارزهای ملی، حضور نمایندگانی از همه قاره‌ها، اتخاذ رویکردهای سیاسی ضد هژمون و تجدیدنظرطلبانه و مخالفت با تسلط غرب بر نهادها و ساختارهای بین‌المللی اشاره کرد. به‌صورت جزئی، اما می‌توان گفت تحریم‌های غرب و آمریکا با استفاده از سوئیفت و دلار علیه ایران و روسیه و همچنین رقابت شدید اقتصادی بین چین و آمریکا در اقتصاد جهانی سبب شده تا کشورهای عضو بریکس بخواهند از زیر سلطه دلار و سوئیفت رها شده و مناسبات پولی و مالی جدیدی را برای مراودات و تبادلات تجاری خود داشته باشند.
تاثیر بریکس برای اقتصاد ایران؟
طی سال‌های اخیر بریکس به‌دنبال پیشنهاد ایران به کشورهای عضو، درصدد ایجاد سیستم پرداخت بین‌المللی جدید یا همان (بریکس‌پی) برای جایگزینی سوئیفت است تا از این طریق تحریم‌ها را کم‌اثر و خنثی کند. هم اکنون بیشتر تراکنش‌های فرامرزی با استفاده از سوئیفت تسویه می‌شوند و ایجاد سامانه مشابه، اهرمی را برای اتحاد کشورهای عضو و انجام عملیات پرداخت بدون استفاده از دلار آمریکا ایجاد می‌کند. از طرف دیگر گفته می‌شود بریکس همچنین در حال طراحی ارز واحد است و می‌خواهد در مبادلات از ارزهای ملی و ارزهای دیجیتال استفاده کند که اقدامی در راستای دلارزدایی محسوب می‌شود.
اگرچه سیستم بانکداری کشور با محدودیت‌هایی مواجه است، اما محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، معتقد است می‌توان سیستم بانکداری کشور را توسعه داد؛ آن هم از طریق افزایش روابط با سیستم توسعه بانکی بریکس. محمدرضا فرزین اخیرا گفته است: «سیستم مالی جهانی بیشتر بر اساس صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی و کشورهای غربی بنا شده است. ما سیستم پرداختی بین کشورها بر اساس ارزهای محلی را در بریکس داریم. چین، روسیه و ایران به شدت به این موضوع علاقه‌مند هستند. ما به سمت انجام معاملات با ارزهای محلی با دیگر کشورها پیش رفته‌ایم و در حال کاهش نقش دلار آمریکا در معاملات بین‌المللی هستیم. روسیه نیز پیشرفت‌های خوبی در این زمینه داشته است. بانک توسعه جدیدی که توسط بریکس ایجاد شده است می‌تواند بسیاری از اهداف توسعه کشورهای عضو بریکس را دنبال کند، زیرا امروز بانک جهانی در چارچوب اهداف ایالات متحده و کشورهای غربی عمل می‌کند.»
در همین ارتباط حسین عطاالهی، کارشناس پولی و بانکی خصوص اهمیت این تصمیم اعضای بریکس گفت: با توجه به مراودات اقتصادی کشورهای عضو بریکس راه‌اندازی بریکس‌پی برای مقابله با تحریم‌های غرب برای این کشورها خصوصا ایران و روسیه ضروری به‌نظر می‌رسد. وی افزود: بریکس‌پی به‌عنوان یک شبکه پرداخت جامع مطرح شده که هم برای خودش ارز دارد و هم سیستم پیام‌رسان مالی و نیزیک‌سری زیرساخت‌های بانکی وبه‌عبارتی ارزتسویه هم درآن وجود دارد که این جامعیت در نهایت منجربه افزایش مبادلات بانکی میان کشورهای عضوودرنتیجه تقلیل وابستگی به شبکه‌های پرداخت غربی می‌شود.
این کارشناس پولی و بانکی خاطرنشان کرد: ازطرف دیگربایدگفت که کشورهای عضو بریکس به‌دنبال آن‌هستندکه ازارزهای ملی خوداستفاده‌کرده ولی‌زمانی‌که این ارزهای‌ملی جوابگوی مناسبات تجاری‌شان نیست ازارزدیجتال بانک‌مرکزی یا سی‌بی‌دی‌سی استفاده کنند.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰