تغییر معادلات جنگ ایران و اسرائیل با ورود ناگهانی دو سلاح مخوف روسی؟

 روسیه در حال بررسی افزایش حمایت نظامی خود از ایران با تسلیحات پیشرفته‌تر است؛ اقدامی که می‌تواند به تشدید تنش میان ایران و اسرائیل منجر شود. ایران به‌دنبال موشک‌های مدرن ضد کشتی، سامانه‌های پدافند هوایی پیشرفته و جنگنده‌های پیشرفته سوخو ۳۵ می‌باشد.

پائول ایدون، ستون نویس مسائل خاورمیانه در نشریه بیزینس اینسایدر نوشت: ایران، سفارش خرید جنگنده‌های پیشرفته سوخو ۳۵ را داده و در تلاش برای دستیابی به سامانه‌های پدافند هوایی اس ۴۰۰ است تا بتواند در برابر موشک‌ها و نیروی هوایی پیشرفته اسرائیل مقابله کند. اگر این معاملات نهایی شود، قابلیت‌های نظامی ایران به‌شدت تقویت خواهد شد. جاستین برانک، پژوهشگر ارشد موسسه خدمات متحد سلطنتی انگلستان می‌گوید: تحویل جنگنده سوخو ۳۵ به ایران در تعداد قابل‌توجه، آموزش خلبانان، ایجاد زیرساخت‌های لازم و تأمین تجهیزات پشتیبانی، همگی زمان‌بر خواهند بود. 

 اسرائیل پس از حمله ایران با بیش از ۱۸۰ موشک بالستیک، ادعای تلافی کرده است. در همین حال، رسانه‌های ایرانی به‌طور غیرمستند بیان کرده‌اند که روسیه تاکنون یک اسکادران جنگنده سوخو ۳۵ و تعدادی سامانه اس ۴۰۰ به ایران تحویل داده است. شواهدی هم وجود دارد که نشان می‌دهد ایران ممکن است به‌زودی این جنگنده‌های نسل چهارم را دریافت کند.

آنتون مارداسوف، پژوهشگر غیرمقیم برنامه سوریه مؤسسه خاورمیانه، اعلام کرده که توافق فروش جنگنده‌های سوخو ۳۵ به ایران نهایی شده است؛ زیرا در سپتامبر ۲۰۲۳ روسیه جت‌های آموزشی یاک ۱۳۰ را برای آموزش خلبانان ایرانی تحویل داده است. این جنگنده‌ها به ایران امکان ارتقای بخشی از نیروی هوایی قدیمی خود را می‌دهند که از اوایل دهه ۱۹۹۰ به‌روزرسانی نشده و توانایی این کشور در دفاع از حریم هوایی را تقویت می‌کنند.

با این حال، جنگنده سوخو ۳۵ به تنهایی نمی‌تواند توازن قدرت در منطقه را تغییر دهد، چرا که کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس همچنان از جنگنده‌های پیشرفته‌تری برخوردارند. بنابراین، پهپاد‌ها و موشک‌های بالستیک احتمالاً همچنان به‌عنوان ابزار اصلی قدرت‌نمایی نظامی ایران باقی خواهند ماند.

به گزارش نیویورک تایمز،  روسیه با وجود افزایش تنش‌ها در منطقه پس از ترور یکی از رهبران حماس در تهران توسط اسرائیل، تحویل تجهیزات پدافند هوایی به ایران را آغاز کرده است. هرچند نوع دقیق این تجهیزات اعلام نشده، اما احتمال می‌رود که شامل سامانه اس ۴۰۰ باشد که ایران مدت‌ها به دنبال آن بوده است.

تحویل این تسلیحات می‌تواند هرگونه حمله هوایی به تهران را با چالش‌های بیشتری روبه‌رو کند. در ماه آوریل، ایران برای نخستین‌بار به‌طور مستقیم با حملات پهپادی و موشکی به اسرائیل حمله کرد.

آنتونی مارداسوف بر این باور است که مسکو به دلیل نیاز‌های پدافندی خود در جنگ اوکراین، به‌احتمال زیاد سامانه اس ۴۰۰ را به ایران تحویل نخواهد داد. روسیه به سامانه‌های پدافندی خود برای دفاع از انبار‌های مهمات و پشتیبانی از نیروهایش نیاز مبرم دارد. حتی اگر روسیه تصمیم به تحویل سامانه دفاع موشکی اس ۴۰۰ بگیرد، آموزش خدمه و عملیاتی شدن آن دست‌کم پنج ماه به طول خواهد انجامید، به‌طوری‌که ایران تا بهار سال آینده نمی‌تواند از آن به‌طور کامل استفاده کند.

مذاکره احتمالی برای تأمین موشک‌های کروز پی ۸۰۰ به انصارالله می‌تواند به شدت تحریک آمیز باشد. این موشک‌ها بردی حدود ۱۸۶ مایل دارند و قادرند در مسیر حرکت خود به سطح دریا نزدیک شوند. این تسلیحات از موشک‌های ضدکشتی موجود در زرادخانه انصارالله پیشرفته‌تر بوده و می‌توانند به شدت حملات آنها علیه کشتی‌های تجاری و نیرو‌های ائتلاف به رهبری آمریکا را افزایش دهند. گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد عوامل اطلاعاتی روسیه در حملات انصارالله به کشتی‌های تجاری نقش مشاوره‌ای داشته‌اند.

به‌گفته مارداسوف، اگر مذاکرات میان مسکو و انصارالله واقعاً درباره تأمین موشک بوده باشد، احتمالاً کلی و عمومی بوده است. این نشت اطلاعات ممکن است اقدامی عمدی از سوی سرویس‌های اطلاعاتی روسیه برای تقویت اظهارات ولادیمیر پوتین درباره احتمال تسلیح دشمنان غرب باشد. ولادیمیر پوتین در ژوئن هشدار داده بود که روسیه ممکن است در پاسخ به تسلیح اوکراین توسط غرب، تسلیحات به دشمنان غرب عرضه کند و تأکید کرد: «ما حق داریم به همان شیوه عمل کنیم.»

آنتونی مارداسوف معتقد است: «بعید می‌داند که انتقال مستقیم موشک‌ها به انصارالله رخ دهد، زیرا این اقدام می‌تواند نفت کش‌های متعلق به چین را به خطر بیندازد. تحویل مستقیم چنین موشک‌هایی می‌تواند کشور‌های عربی که در شرایط تحریم‌های کنونی شرکای مهم مسکو هستند، را به‌شدت ناراضی کند.»