مکمل‌های غیرمجاز ورزشی؛ اکسیر مرگ!

 برخی آرایشگاه‌های زنانه و سالن‌های زیبایی این روز‌ها علاوه بر فعالیت صنفی خود، برای کسب درآمد هرچه بیشتر اقدام به عرضه و فروش غیرقانونی مکمل‌های ورزشی و دارو‌های چاقی و لاغری می‌کنند؛ اقدام خطرناکی که سلامت و حتی حیات مشتریان را تهدید می‌کند، چرا که مصرف این دارو‌ها و مکمل‌ها می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری در پی داشته باشد. مدیرکل بازرسی سازمان غذا و دارو اخیرا ضمن هشدار جدی نسبت به عرضه غیرقانونی و مصرف مکمل‌های ورزشی در آرایشگاه‌های زنانه، تاکید کرد: «این محصولات معمولا فاقد نظارت و تأییدیه‌های لازم از سوی مراجع بهداشتی بوده و مصرف آنها بسیار خطرناک است». این مکمل‌ها و دارو‌ها که اغلب از مبادی غیررسمی به کشور وارد می‌شوند و از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای و فضای مجازی تبلیغ شده و در اختیار عرضه‌کنندگان قرار می‌گیرند. سود سرشار فروش دارو‌های به اصطلاح چاقی، لاغری و… موجب شده است فروشندگان این نوع دارو‌ها با ترفند‌های زیرکانه مشتریان را فریب دهند و سلامت آنها را به خطر بیندازند. 

اخیرا نیز فروش این نوع مکمل‌ها و دارو‌ها توسط برخی آرایشگاه‌های زنانه خبرساز شده است.

این در حالی است که متصدیان و آرایشگران به هیچ عنوان حق تجویز یا استفاده از هیچگونه دارو و مکمل‌های دارویی را برای مراجعان خود ندارند؛ پدیده‌ای که تاکنون منجر به بروز بیماری‌های متعدد و حتی ابتلا به امراض بدخیم برای بانوانی شده که فریب فعالان زیرزمینی این نوع مکمل‌ها و دارو‌ها را خورده‌اند.

توجه به این موضوع تا جایی است که رئیس کنترل کیفی آزمایشگاهی سازمان پزشکی قانونی کشور اخیراً اعلام کرده است: «در بررسی‌هایی که داشتیم داخل کپسول‌های لاغری که از سوی پلیس به ما ارجاع شده از مواد مخدر شیشه استفاده شده است». مریم اخگری با بیان اینکه مسمومیت عارضه‌ای است که بر اثر ورود موادی به بدن ایجاد می‌شود، درباره دارو‌های لاغری ضمن توصیه به هموطنان که در استفاده از این دارو‌ها دقت کنند، گفت: برخی دارو‌ها به قصد لاغری در اختیار هموطنان قرار می‌گیرد که مشتریان با هدف کاهش وزن آن را استفاده می‌کنند، غافل از اینکه مشتقات این دارو‌ها از مواد مخدر است، بنابراین مصرف‌کننده نمی‌داند کاهش وزنی که احساس می‌کند اصولی نیست، بلکه به دلیل تأثیر دارو بر بدن اوست.

همچنین دارو‌های افزاینده وزن حاوی مواد و ترکیبات کورتون هستند که می‌توانند مشکلاتی را برای افراد در پی داشته باشد. به گفته کارشناسان بهداشت، بسیاری از دارو‌های مکمل و نیروزا که در بازار سیاه دارویی در ایران یافت می‌شود، حاوی ترکیبات خطرناک و دارو‌های شیمیایی همچون کورتون‌ها هستند. در چنین شرایطی افراد باید مکمل‌های مورد نیاز خود را از طریق داروخانه‌ها تامین کنند. از آنجا که نظارت بر مراکز عرضه فرآورده‌های سلامت بر عهده سازمان غذا و دارو است، بنابراین در تمام استان‌ها، معاونت‌های غذا و دارو بازرسی‌ها را انجام می‌دهند که شامل عطاری‌ها نیز است ولی متاسفانه مراکزی هم هستند که اقدام به عرضه برخی فرآورده‌ها مثل مکمل‌های ورزشی می‌کنند که به هیچ عنوان مجاز نیستند. مکمل‌های ورزشی فقط باید در داروخانه‌ها توزیع شوند و توزیع آنها از طریق فروشگاه‌های ورزشی، آرایشگاه‌های زنانه، فضای مجازی و عطاری‌ها غیرمجاز است.

 در این باره همایون سامه‌یح نجف‌آبادی، پزشک متخصص داروسازی درباره فروش دارو و مکمل‌های ورزشی در باشگاه‌ها و آرایشگاه‌های زنانه گفت: این کار اقدامی غیرقانونی است، چرا که فروشندگان آن فقط به دنبال سود هستند و هیچ اطلاعات پزشکی و سواد دارویی ندارند، بنابراین سازمان‌ها و نهاد‌های ناظر بازرسی باید بر این موضوع تمرکز کنند، چرا که مصرف این دارو‌ها و مکمل‌هایی که با ترفند چاقی و لاغری در چنین اماکنی عرضه می‌شوند، می‌تواند سلامت مصرف‌کننده را به خطر بیندازد و حتی باعث مرگ وی شود. این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس اضافه کرد: خیلی‌ها از روی ناآگاهی اقدام به خرید و مصرف این نوع دارو‌ها و مکمل‌های ورزشی می‌کنند، در حالی است که مصرف‌کنندگان این نوع مکمل‌ها در درازمدت معمولا به بیماری‌هایی مبتلا می‌شوند که می‌تواند برای آنها خطرناک و جبران‌ناپذیر باشد، بنابراین خرید و مصرف این نوع دارو و مکمل‌های فقط و فقط باید با تجویز پزشک و از داروخانه‌ها انجام شود.

هشدار درباره افزایش مسمومیت‌ها

بر اساس آمار‌ها فوت افراد بر اثر مسمومیت‌های دارویی، الکل، سم و گاز منواکسید کربن در کشور طی سال جاری روند افزایشی داشته است، به گونه‌ای که طبق اظهارات مدیرکل امور آزمایشگاهی سازمان پزشکی قانونی کشور، ۴ هزار و ۲۳۵ نفر فقط در ۵ ماه نخست امسال به دلیل مسمومیت، جان خود را از دست داده‌اند. آمار‌های تکان‌دهنده از فوت مسمومان در کشور در حالی است که رئیس سازمان غذا و دارو با تأکید بر اهمیت پیشگیری از مسمومیت‌ها، نسبت به افزایش مسمومیت ناشی از مشروبات الکلی آلوده، سوءمصرف مواد مخدر و نگهداری نادرست دارو‌ها و مواد شیمیایی هشدار داده است.

سیدحیدر محمدی در پیامی به مناسبت هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها (۱ تا ۷ آبان) اظهار داشت: مسمومیت مجموعه‌ای از علائم است که بر اثر جذب مواد بیگانه از طریق راه‌های مختلف نظیر استنشاق، خوراک، تماس پوستی یا تزریق بروز می‌کند. وی در این پیام افزود: متأسفانه سهل‌انگاری در نگهداری و حذف غیراصولی دارو‌ها و مواد شیمیایی در منزل، بویژه برای گروه‌های حساس مانند کودکان و سالمندان، خطرات مسمومیت را افزایش می‌دهد.

معاون وزیر بهداشت در ادامه افزود: شناخت الگو‌های مسمومیت و داشتن اطلاعات کافی از نحوه نگهداری و مصرف صحیح دارو‌ها و مواد شیمیایی، در پیشگیری از وقوع مسمومیت نقش کلیدی دارد. محمدی تصریح کرد: سوءمصرف مواد مخدر، محرک‌ها و مصرف مشروبات الکلی آلوده به متانول بویژه در مشروبات دست‌ساز، به شکل نگران‌کننده‌ای افزایش یافته است و می‌تواند پیامد‌های مرگبار به دنبال داشته باشد.

وی در این پیام با تاکید بر اینکه در صورت مشاهده علائم مسمومیت با الکل، مراجعه فوری به بیمارستان ضروری است، خاطرنشان کرد: افرادی که در کنار فرد مسموم از مشروبات مشترک استفاده کرده‌اند، حتی بدون علامت باید فورا به مراکز درمانی مراجعه کنند تا در زمان طلایی از بروز عوارض شدید جلوگیری شود. رئیس سازمان غذا و دارو در پایان نسبت به مصرف هم‌زمان دارو‌های آرام‌بخش یا ضد درد با الکل نیز هشدار داد و یادآور شد این ترکیب می‌تواند اثرات مخربی بر بدن داشته باشد و خطر مسمومیت را افزایش دهد. 

در همین زمینه سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو نیز به بررسی شایع‌ترین علل مسمومیت‌های دارویی در ایران پرداخته و بر اهمیت آگاهی عمومی در مصرف صحیح دارو‌ها تأکید دارد. زهرا جهانگرد با بیان اینکه مسمومیت‌های دارویی یکی از نگرانی‌های جدی بهداشت عمومی در ایران است، اظهار کرد: شایع‌ترین دارو‌های عامل مسمومیت در کشور شامل استامینوفن، بنزودیازپین‌ها و مسکن‌های مخدر هستند. مصرف بی‌رویه یا اشتباه این دارو‌ها می‌تواند عواقب جدی برای سلامت فرد داشته باشد.

وی افزود: استامینوفن بویژه در دوز‌های بالا می‌تواند منجر به آسیب جدی به کبد شود. همچنین بنزودیازپین‌ها به‌دلیل تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی، در صورت مصرف نادرست می‌توانند باعث خواب‌آلودگی و تضعیف تنفس شوند. جهانگرد همچنین به وجود دارو‌های ضدافسردگی و دارو‌های قلبی اشاره کرد و گفت: این دارو‌ها نیز در صورت مصرف غیرمجاز یا تجویز نادرست می‌توانند خطرناک باشند. برای مثال، آمی‌تریپتیلین و دیگوکسین از جمله دارو‌هایی هستند که در صورت مسمومیت، عوارض جدی‌تری را به همراه دارند. وی ادامه داد: علاوه بر داروها، مصرف مواد شیمیایی و گاز مونوکسید کربن نیز از دیگر علل شایع مسمومیت در کشور به‌شمار می‌آیند، بنابراین آموزش عمومی و آگاهی از خطرات این مواد اهمیت ویژه‌ای دارد.

منبع: وطن امروز