نرخ بهره یکی از ابزارهای بانک مرکزی برای پیشبرد اهداف سیاست پولی خود است. از این رو سرمایه‌گذاران پیش از سرمایه‌گذاری باید با بررسی این نرخ، سیاست بانک مرکزی را پیش‌بینی کنند.
بانک مرکزی با توجه به شرایط اقتصادی دو سیاست پولی انبساطی و انقباضی را در پیش می‌گیرد و با اجرای هر یک از این سیاست‌ها عرضه پول را کنترل می‌کند. سیاست پولی انبساطی در زمان رکود و سیاست پولی انقباضی در زمان تورم اجرا می‌شود.
اهمیت بررسی نرخ بهره، اثرگذاری آن بر رشد اقتصادی، بازارهای موازی، تورم، رکود، نرخ دلار و … است. سرمایه‌گذاران باید بدانند که در چه شرایطی سرمایه‌گذاری می‌کنند و چه میزان سود کسب خواهند کرد. برای آشنایی بیشتر با این نرخ و تاثیر آن بر اقتصاد و بازار سرمایه تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
نرخ بهره باید به گونه‌ای انتخاب شود که بین این نرخ و رشد اقتصادی تعادل به وجود آید. افزایش بیش از حد آن باعث کاهش رشد اقتصادی، و کاهش بی‌رویه به مشکلات دیگری همچون افزایش تورم منجر می‌شود. برای درک بهتر تاثیر نرخ بهره بر اقتصاد، مقاله «نرخ بهره چیست؟» را مطالعه کنید.
به بیان ساده‌تر، افزایش این نرخ باعث کاهش تسهیلات بانکی، تولید ناخالص داخلی و در نتیجه کاهش رشد اقتصادی می‌شود. در ادامه به تاثیر قابل توجه بهره بر اقتصاد می‌پردازیم.
نرخ بهره خاصیت جهت‌دهی بر دیگر بازارها را دارد. زمانی که این نرخ افزایش می‌یابد، سرمایه‌گذاران نگهداشت پول در بانک برایشان سودآوری بیشتر و ریسک کم دارد. افزایش این نرخ باعث کاهش فعالیت در بازارهای مالی و کاهش ارزش سهام و دیگر اوراق بهادار می‌شود. بنا به شرایط اقتصادی و تشخیص بانک مرکزی، عکس این موضوع هم امکان‌پذیر است. به این صورت که بهره کاهش یابد و در مقابل بازارهای دیگر جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاری داشته باشند.
بهره یکی از مهم‌ترین عامل‌های اثرگذار بر نرخ ارز است. این دو به طور مستقیم به یکدیگر وابسته هستند. با افزایش نرخ بهره، به طور معمول نرخ ارز نیز افزایش می‌یابد. از سوی دیگر با کاهش آن، علاوه بر افزایش رشد اقتصادی و تسهیل دریافت وام، نرخ ارز نیز کاهش می‌یابد.
افزایش میزان بهره در یک کشور برای سرمایه‌گذاران خارجی جذابیت زیادی دارد. آنها تمایل بیشتری پیدا می‌کنند تا در این کشور سرمایه‌گذاری کنند البته باید توجه داشت که اینکار تنها با افزایش این نرخ صورت نمی‌گیرد و لازم آن ایجاد ساختار مناسب اقتصادی، فرهنگی و سیاسی است.
در سال‌های گذشته به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های اقتصادی، نرخ بهره و نرخ ارز رابطه قوی با یکدیگر داشتند. با افزایش این نرخ، نرخ ارز نیز افزایش یافت و بالعکس. این رابطه ممکن است در شرایط مختلف متفاوت عمل کند.
