بحران آب در تهران همچنان یکی از چالشهای جدی این کلانشهر است. با توجه به وضعیت اقلیمی، رشد جمعیت و کاهش منابع آبی، نیاز به مدیریت بهینه مصرف بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. در این میان، شرکت آب و فاضلاب استان تهران با اجرای طرحهای تشویقی طی هشتماهه سال جاری حدود ۱۲۰ میلیارد ریال پاداش به مشترکان خوشمصرف اختصاص داده است.
در حال حاضر، تنها ۱۳ درصد ظرفیت سدهای تهران پر شده که زنگ خطری جدی برای تأمین آب است. این موضوع، کاهش ۲۰ درصدی مصرف آب توسط مشترکان را ضروری کرده است. همچنین، مصرف روزانه چهار میلیون مترمکعب آب در تهران در برخی روزها نشاندهنده مصرف بسیار بالای شهروندان است. طبق آمارها، هر شهروند تهرانی روزانه ۲۵۰ لیتر آب مصرف میکند، رقمی که بسیار بالاتر از استانداردهای جهانی است.
مشترکان تهرانی به سه دسته تقسیم میشوند؛ خوشمصرفها (۳۳ درصد) که مطابق یا کمتر از الگو مصرف میکنند، پرمصرفها ۶۲ درصد که بین ۱۲ تا ۲۴ مترمکعب در ماه آب مصرف دارند و بدمصرفها ۵ درصد که بیش از دو برابر الگو، یعنی بالای ۲۴ مترمکعب مصرف میکنند.
این ارقام نشان میدهد که گرچه تعداد بدمصرفها کاهش یافته (از ۸ درصد به ۵ درصد)، اما همچنان سهم بالای پرمصرفها یک چالش بزرگ محسوب میشود. شرکت آب و فاضلاب اقداماتی را برای کاهش مصرف بدمصرفها آغاز کرده است. تاکنون برای ۱۰۰۰ مشترک بدمصرف اطلاعیههایی جهت استفاده از ادوات کاهنده مصرف ارسال شده و مزایای آنها اطلاعرسانی شده است. استفاده از این تجهیزات، علاوه بر کاهش مصرف، میتواند از اعمال جریمههای سنگین جلوگیری کند.
در این بین برای مشترکان کممصرف نیز پاداش صرفهجویی درنظر گرفته شده است، براساس اعلام محسن اردکانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، این پاداش به مشترکانی تعلق گرفته است که توانستهاند مصرف ماهانه خود را به زیر ۱۲ مترمکعب برسانند؛ الگویی که برای هر خانوار تهرانی تعیین شده است. طی این دوره، ۱۰ درصد از مشترکان مشمول این پاداش شدند و مبالغ آن بهصورت تخفیف در قبوض آب لحاظ شده است.
به گفته وی، اگر هر شهروند تهرانی ۲۰ درصد مصرف خود را کاهش دهد، تابستان سال آینده بدون مشکل سپری خواهد شد. این کاهش، هم به مدیریت بهتر منابع محدود کمک میکند و هم نیاز به سرمایهگذاری سنگین برای جبران خشکسالی را کاهش میدهد.
برای رفع این ناترازی اقداماتی در دستور کار بوده که میتوان به افزودن ۱۰ هزار لیتر بر ثانیه به ظرفیت تأمین آب تهران در سال جاری، توسعه تصفیهخانه ششم تهران، افزایش تعداد چاههای آب و احداث ایستگاههای پمپاژ جدید با ظرفیت ۱۵۰۰ لیتر بر ثانیه و تأکید بر کاهش مصرف غیرضروری و سازگاری با شرایط کمآبی اشاره کرد.
اختصاص ۱۲۰ میلیارد ریال پاداش به مشترکان خوشمصرف، گامی مؤثر در جهت تشویق به مدیریت مصرف آب است. اما در کنار این سیاستهای تشویقی، کاهش مصرف غیرضروری و همراهی جدی شهروندان برای عبور از بحران کمآبی، ضروری به نظر میرسد. بحران آب تهران تنها با همکاری مسئولان و مردم قابل حل خواهد بود.