معاون سیاست‌گذاری پولی بانک مرکزی، محمد شیریجیان، با تأکید بر اهمیت پول دیجیتال در مدیریت اقتصادی، اعلام کرد که توسعه این ابزار می‌تواند به اعمال سیاست‌های پولی مؤثرتر و کنترل تورم در بخش‌های مختلف اقتصادی کمک کند. او خاطرنشان کرد که ایران در زمینه طراحی و توسعه پول دیجیتال بانک مرکزی در میان کشورهای پیشرو قرار دارد.
پول دیجیتال، ابزاری برای تحول اقتصادی
به گفته شیریجیان، بانک مرکزی طراحی و توسعه پول دیجیتال را از مرحله آزمایشی مقدماتی عبور داده و اکنون این ابزار وارد فاز عملیاتی در سطح شبکه بانکی کشور شده است. او تأکید کرد که بزرگ‌ترین چالش در این مسیر، بررسی آثار سیاستی این ابزار بر نظام‌های پولی و بانکی کشور است.
شیریجیان سه مأموریت اصلی بانک‌های مرکزی را ثبات پولی، ثبات مالی، و مدیریت نظام پرداخت عنوان کرد. او تصریح کرد که در حوزه ثبات پولی، هدف اصلی کاهش فاصله میان تورم واقعی و تورم هدف‌گذاری‌شده است. بانک‌های مرکزی برای دستیابی به این هدف، از ابزارهای متعارف و غیرمتعارف سیاست پولی استفاده می‌کنند.
نقش پول دیجیتال در مدیریت تورم
یکی از مهم‌ترین راهکارهای بانک مرکزی برای کنترل تورم، نظارت بر سرعت گردش نقدینگی در اقتصاد است. پول دیجیتال بانک مرکزی با مدیریت متمرکزی که فراهم می‌کند، امکان کنترل دقیق‌تر گردش نقدینگی و تنظیم جریان پول را فراهم می‌سازد. این ابزار می‌تواند تأثیر مستقیمی بر کاهش تورم و حفظ ارزش پول ملی داشته باشد.
شیریجیان افزود که توسعه پول دیجیتال می‌تواند نسبت‌های نظارتی مانند کفایت سرمایه، پوشش نقدینگی و نسبت مصارف به منابع را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین این ابزار نوآورانه ممکن است عملیات بانکی سنتی، مانند جذب منابع و اعطای تسهیلات، را دچار تحول اساسی کند.
نقش حاکمیت در پول دیجیتال
معاون سیاست‌گذاری پولی بانک مرکزی با اشاره به وظیفه این نهاد در حوزه تنظیم‌گری، توضیح داد که در سند سیاست‌گذاری بانک مرکزی، رمزدارایی‌ها به سه دسته تقسیم شده‌اند: توکن‌های معاملاتی، توکن‌های کاربردی و توکن‌های اوراق بهادار. تمرکز اصلی بانک مرکزی بر دسته توکن‌های معاملاتی است که پول دیجیتال نیز در این دسته قرار دارد.
شیریجیان تأکید کرد که قانون بانک مرکزی در ماده ۵۹، نقش انحصاری این نهاد در ساماندهی، اعطای مجوز و نظارت بر بازیگران حوزه پول دیجیتال را مشخص کرده است. او افزود که طراحی و اجرای دستورالعمل‌های مرتبط، گامی کلیدی برای حفظ ثبات پولی و تسهیل پرداخت‌ها در کشور است.
حاکمیت ریال و نقش پول دیجیتال
شیریجیان بیان کرد که حاکمیت بر ریال نیازمند تسلط کامل بانک مرکزی بر تراکنش‌های ریالی کشور است. او توضیح داد که پول دیجیتال بانک مرکزی به این نهاد امکان می‌دهد تراکنش‌ها را در ابعاد مبدأ، مقصد و موضوع واقعی رصد کند. این اشراف، علاوه بر حفظ ارزش ریال، به تحقق حداکثری حاکمیت اقتصادی کمک می‌کند.
او همچنین اشاره کرد که پول دیجیتال بانک مرکزی می‌تواند به شکل‌گیری اعتماد عمومی و پذیرش گسترده‌تر این ابزار در میان مردم و فعالان اقتصادی کمک کند. به گفته شیریجیان، این ابزار در صورت موفقیت در ایجاد شفافیت و کاهش تورم، نقشی کلیدی در مدیریت اقتصادی کشور خواهد داشت.
چالش‌ها و آینده پول دیجیتال
شیریجیان درباره چالش‌های پیش روی پول دیجیتال گفت که برخلاف پول‌های معمولی، خلق نقدینگی در رمزپول‌ها موضوعیت ندارد. او تصریح کرد که معاملات با پول دیجیتال صرفاً میان دو طرف انجام می‌شود و بانک مرکزی تنها نقش نظارتی بر تراکنش‌های مرتبط دارد.
او تأکید کرد که بانک مرکزی تعهدی برای تأمین تسویه مالی میان طرف‌های معامله ندارد، موضوعی که در برخی موسسات اعتباری با برداشت‌های اضافی رخ می‌دهد.
