مسیریابی بورس پس از رکوردشکنی جدید

پیش بینی هایی که در چند وقت اخیر مبنی بر خوش بینی نسبت به بازار سرمایه وجود داشت، تا این جا تایید شده است. دیروز شاخص کل بازار سرمایه مرز تاریخی خود را که اردیبهشت سال قبل و در ارتفاع ۲ میلیون و ۵۳۵ هزار واحد ثبت کرده بود، پشت سر گذاشت. تحلیل های متفاوتی هم اینک درخصوص دلایل رشد بورس و همچنین مسیر آینده آن بیان می شود. با این حال به نظر می رسد افزایش نرخ ارز موضوعی است که نقش پررنگی در صعودهای این روزهای بورس دارد. در کنار این عامل، عواملی نظیر چشم انداز افت نرخ سود برای گواهی سپرده و همچنین بهبود وضعیت مالی برخی صنایع به دلیل افزایش قیمت دستوری محصولات آن ها نیز قابل توجه است.

به گزارش خراسان، مدت هاست که تحلیل گران بنیادین بورس، تاکید می کنند که شاخص بازار سرمایه نسبت به آن چه که به طور معمول از آن انتظار می رود، عقب ماندگی دارد. با این حال، مجموعه عوامل و شرایط اقتصادی کشور از جمله قیمت گذاری های دستوری موجب شده تا دماسنج بازار سرمایه کمتر از برآوردها باشد. با این حال به نظر می رسد مجموعه تغییراتی در هفته ها و ماه های اخیر موجب شده تا این بازار روند مثبتی پیدا کند و در تازه ترین تحولات، شاخص کل دیروز با حمایت تقاضا در این بازار، سقف تاریخی خود را که در اردیبهشت سال گذشته و در ارتفاع ۲ میلیون و ۵۳۵ هزار واحد به ثبت رسانده بود،پشت سر گذاشت.

تحلیل گران بازار سرمایه هم اینک دلایل متعددی را برای رشد بورس مطرح می کنند. با این حال مهم ترین آن را باید در افزایش نرخ ارز نیما دانست.

 شارژ بورس با انرژی ارز نیما

یکی از سیاست های وزارت اقتصاد در دولت چهاردهم، افزایش نرخ ارز نیما (نرخ ارز برای واردات شرکت ها) با هدف کاهش فاصله آن با نرخ ارز غیررسمی (بازار آزاد) و نیز کاهش رانت های ارزی است که رویکرد حمایت از بازار سرمایه را نیز در درون خود دارد. همتی وزیر اقتصاد در این زمینه تصریح کرد که سال گذشته به دلیل اختلاف دو نرخ یادشده، ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان رانت توزیع شده است.

در  این رابطه نگاهی به سابقه نرخ ارز نیما نشان می دهد که این رقم از حدود ۴۵ هزار تومان در اوایل شهریور امسال، هم اینک به بیش از ۵۴ هزار تومان رسیده است. تاثیر مستقیم این مسئله بر بورس، ایجاد چشم انداز افزایش سودآوری شرکت های صادراتی به رغم تبعات تورمی است. به این مسئله در گزارش شامخ آبان که در همین صفحه در روز گذشته منعکس شد، اشاره شده است. اتاق بازرگانی در آن گزارش هشدار داده که با افزایش فشار هزینه های تامین نهاده ها در اثر افزایش نرخ ارز، پیش بینی می شود در ماه های آینده، بسیاری از محصولات و خدمات با افزایش بیشتری در قیمت‌های فروش روبه رو باشند.

 افزایش نرخ ارز ترجیحی در بودجه سال آینده

یکی از بندهای لایحه بودجه سال آینده که هم اینک نیز به تصویب مجلس رسیده است (و باید منتظر تایید نهایی آن در قالب بودجه سال آینده در مرحله شورای نگهبان بود)، افزایش نرخ ارز ترجیحی در سال آینده است که از ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان کنونی برای کالاهای اساسی تا ۳۸ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش خواهد داشت. این مسئله بر روی سودآوری تولیدکنندگان داخلی اثر مثبت خواهد داشت. هر چند افزایش قیمت این کالاها در سال آینده را در پی خواهد داشت.

 سایر عوامل جانبی

در کنار موضوع ارز، عوامل دیگر در رشد شاخص بورس نیز قابل توجه است.

۱-افزایش قیمت خودرو: افزایش قیمت دستوری خودروسازان و نیز اخبار مربوط به تجدید ارزیابی شرکت های خودروساز از جمله اتفاقات اثرگذار بر بازار سرمایه بوده است.

۲- سند رمزپول بانک مرکزی: موضوع تصویب سند چارچوب سیاست گذاری و تنظیم گری بانک مرکزی در حوزه رمزپول ها (که در گزارش ۱۸ آذر این صفحه جزئیات آن به طور مبسوط بررسی شد) نیز عامل دیگر اثرگذار بر بازار سرمایه بوده است. در این سند توکن های اوراق بهادار که در واقع با پشتوانه دارایی های واقعی و با توجه به مقررات سازمان بورس منتشر خواهند شد، به رسمیت شناخته شده است.

۳- کاهش نرخ سود گواهی اوراق سپرده: سال گذشته انتشار گواهی سپرده با نرخ ۳۰ درصد ضمن انتقاد کارشناسان تحولات مهمی را رقم زد که از آن جمله باید به کف گذاری برای نرخ سود بانک ها، رشد نقدینگی و حتی تورم اشاره کرد. با این حال، ماه گذشته رئیس کل بانک مرکزی بر این مسئله تاکید کرد که امسال گواهی اوراق سپرده با نرخ ۲۵ درصد منتشر خواهد شد. به این ترتیب هم اینک چشم اندازی از کاهش نرخ سود بانک ها به وجود آمده است. از این رو به نظر می رسد جریان ورود سرمایه به بازار بورس در ماه های پیش رو تقویت شود.

 بورس به کدام سو خواهد رفت؟

در مجموع باید گفت موضوع افزایش نرخ ارز نیما که در سال جاری تا این جا شاهد آن بوده ایم و روند آن (ولو با شیب ملایم) در سال آینده نیز احتمالاً وجود خواهد داشت، به طور خودکار انتظار افزایش سوددهی شرکت های صادرات گرای بورسی را افزایش می دهد و این موضوع به همراه کاهش نرخ سود، یکی از مهم ترین عوامل برای تداوم انتظارات مثبت در بورس به شمار می رود.

 از سوی دیگر تجربه نشان داده که شرایط سیاست خارجی به خصوص با روی کار آمدن ترامپ در آمریکا موجب می شود تا امکان وجود شوک های منفی به اقتصاد ایران وجود داشته باشد و این موضوع به عنوان یکی از مهم ترین تهدیدهای احتمالی پیش روی بورس در ماه های آینده مطرح است./ خراسان