شاید تا به حال نقطه‌های سیاه کوچک روی شیشه جلو خودروها را مشاهده کرده‌اید و از خود پرسیده‌اید که این نقاط اصلا چه کاربردی دارند. در این مورد اصلا تنها نیستید و بسیاری مردم درباره وجود آنها کنجکاو هستند. در بیشتر موارد، این نقاط با نوارها یا خط‌های سیاه در اطراف لبه شیشه برجسته می‌شوند.
ممکن است فکر کنید که این نقاط سیاه برای زیبایی بیشتر طراحی شده‌اند؛ اما در واقع در روند طراحی بخش مهمی را به خود اختصاص داده‌اند. طراحی آنها باعث می‌شود کل مجموعه شیشه جلو به فریم خودرو متصل باقی بماند.
فلسفه طراحی نقاط فریت چیست؟
پس دقیقا این رنگ سیاه چگونه در حفظ یکپارچگی ساختاری، نقش اساسی ایفا می‌کند؟ در ساده‌ترین بخش، این موضوع به کشش سطحی مربوط می‌شود. به عبارتی، چسبندگی محکم ایجاد می‌کند. این نقطه‌های سیاه کوچک در واقع با اصطلاح فنی «فریت» شناخته می‌شوند. برای طراحی ایده‌آل یک خودرو لازم است که صفحه شیشه‌ای به طور محکم در جای خود قرار گیرد. به منظور رسیدن به این هدف، به یک چسب بسیار قوی نیاز داریم تا شیشه و فریم خودرو را به شکل محکم به هم متصل کند و در نتیجه آن چسبندگی امن ایجاد شود.
فریت اساسا نوعی لعاب است که مستقیما روی لبه‌های شیشه تعبیه و پخته می‌شود. این لعاب، سطحی مناسب برای اتصال محکم‌تر چسب بین شیشه و فریم خودرو فراهم می‌آورد. البته چندین فایده دیگر نیز برای این خطوط و نقطه‌های سیاه کوچک وجود دارد. با گجت نیوز همراه شوید تا به طور ویژه به مزایای آن روی شیشه خودروها بپردازیم.
شیشه خودرو نباید در معرض نور خورشید باشد
همانطور که بالاتر توضیح دادیم، فریت در واقع یک نقطه تماس است. شرکت DeDona Tint & Sound یک ارائه دهنده خدمات خودرو مستقر در کارولینای شمالی در این باره می‌گوید:
هدف از طراحی فریت، فراهم کردن یک سطح حکاکی شده است که اجازه می‌دهد چسب به شیشه بچسبد.
بدون این لعاب، خطر وجود دارد که چسب دچار تجزیه شود و در نتیجه آن هم تضعیف اتصال صورت گیرد. در نهایت، شیشه محافظ خودرو شل خواهد شد.
اما چگونه چسب ضعیف می‌شود اگر لعاب وظیفه خود را در مهر و موم محکم شیشه و فریم خودرو انجام داده باشد؟ خب، مقصر نور خورشید است! یا دقیق‌تر بخواهیم بگوییم، اشعه‌های ماوراء بنفش UV مسئول مستقیم این خرابکاری هستند. به طور کلی، قرار گرفتن یک ترکیب پلیمری در معرض تابش اشعه UV باعث شکست پیوندهای شیمیایی در ماده، کاهش وزن مولکولی آن و از دست رفتن ویژگی‌های مکانیکی می‌شود. یک مقاله تحقیقاتی منتشر شده در ژورنال Polymers قبلا این فرضیه را به تایید رسانده است.
نوار سیاه فریت یا همان نقطه‌های سیاه کوچک همچنین نقش کلیدی در مسدود کردن اشعه‌های UV برای جلوگیری از تجزیه چسب اورتان ایفا می‌کنند. در زبان علمی، این فرآیند را تخریب فتو-اکسیداتیو نامگذاری کرده‌اند. البته در روند این کار، با یک چالش فنی دیگر رو به رو می‌شویم. اگر نوار سیاه فریت اشعه UV را جذب می‌کند، پس این انرژی به کجا می‌رود؟ از آنجا که شیشه و حرارت با هم خوب کنار نمی‌آیند، همینجاست که نقاط فریت وارد عمل می‌شوند و به داد می‌رسند.
این نقطه‌های سیاه کوچک روی شیشه خودروها واقعا لازم هستند
متوجه هستید که اگر یک ورق شیشه‌ای تنها یک نوار ساده از لعاب جذب کننده UV داشته باشد، هنگام تابش نور خورشید داغ‌تر می‌شود. از طرفی بقیه ناحیه شیشه در دمای پایین‌تری باقی می‌ماند. در این صورت، تفکیک شدید دمایی بین شیشه داغ و سرد در یک سطح یکسان ایجاد می‌شود. این اصلا نشانه خوبی نیست؛ زیرا می‌تواند باعث تغییر شکل و آسیب پذیری شیشه در طول زمان شود. شیشه داغ همچنین ممکن است اثر انحراف نوری ایجاد کند، که به آن لنزینگ نیز می‌گویند.
برای مقابله با این مشکل، به یک منطقه حایل نیاز داریم. منطقه میانی یا حایل به عنوان یک پیوند بین شیشه داغ و سرد وارد عمل می‌شود. نقطه‌های سیاه کوچک دقیقا همین نقش را ایفا می‌کنند و منطقه حایل را می‌سازند. آنها منطقه‌ای ایجاد می‌کنند که در آن تابش نور پراکنده و گرما توزیع می‌شود. نوار فریت سپس عملا یک گرادیان دما ایجاد می‌کند و از انتقال ناگهانی بین شیشه داغ و سرد جلوگیری به عمل می‌آورد.
نقاط فریت همچنین یک هدف زیبایی شناختی را دنبال می‌کنند. نقاط سیاه در نزدیکی نوار لعاب سیاه بزرگتر هستند و هر چه از آن نوار دورتر می‌شوند، کوچکتر هم می‌شوند. علاوه بر این، این لعاب مات استفاده از چسب زیرین را پنهان می‌کند که در غیر این صورت اگر به حال خود رها می‌شد، به طور قابل توجهی ناخوشایند به نظر می‌رسید.
در برخی موارد، این الگو همچنین برای کاهش تابش خیره کننده نور خورشید استفاده می‌شود. شرکت Kryger Glass، یک کمپانی مستقر در نبراسکا و ارائه دهنده خدمات تعمیر و تعویض شیشه برای خودروها اینطور می‌گوید:
گروه نقطه‌های سیاه کوچک که به آن فریت ویسور سوم هم می‌گوییم، از تابش خورشید از میان فضای بین آفتابگیرها جلوگیری می‌کنند.
مانند یک کارآگاه به این نقاط فریت بنگرید
فریت‌ها علاوه بر اینکه بخش جدایی ناپذیری از شیشه جلو خودروها هستند، در آینه‌های دید عقب نیز به کار می‌روند. یکی از اعضای مجمع همکاران Auto Glass Safety Council و National Glass Association می‌گوید:
نوارهای فریت که معمولا در اطراف آینه‌های دید عقب هم یافت می‌شوند، هدف مشابهی دارند. هدف آنها جلوگیری از تابش خیره‌کننده و نور مستقیم خورشید است که می‌تواند باعث بروز ناراحتی دیداری یا حتی مانع دید راننده از جاده شود.
تعدادی از خودروهای مدرن حالا الگوهای فریت را درست جلوتر از آینه دید عقب دارند تا از تابش نور خورشید جلوگیری کند.
چندین فایده فنی دیگر نیز برای طراحی نقاط سیاه وجود دارد. فریت همچنین در توزیع مناسب وزن و تنش بین شیشه و چسب کمک می‌کند و این به کاهش احتمال ضعیف شدن اتصال و شکستن آن یاری می‌رساند. افزون بر این، نوار فریت از آسیب به گوشه‌ها و لبه‌های شیشه جلوگیری کرده و در عین حال از چسب پلی‌اورتان در برابر گرد و غبار و جمع شدن رطوبت محافظت می‌کند. هر دو عامل مذکور آنقدر مهم هستند که می‌توانند به ضعف ساختاری منجر شوند.
یک جنبه دیگر برای طراحی نقاط فریت روی شیشه خودروها وجود دارد که اغلب مردم از آن بی‌خبرند و آن هم تحلیل‌های جنایی است! طبق پژوهش منتشر شده در مجله Journal of the American Society of Trace Evidence Examiners، تحلیل نقطه‌هاس سیاه کوچک فریت می‌تواند به تطبیق قطعاتی از تکه‌های شیشه در محل وقوع جرم یا تصادف کمک کند.
شناسه‌های منحصر به فرد برای زیبایی و حفظ دوام
آخرین مورد از مزایای طراحی فریت هم اینکه کارشناسان قادر خواهند بود در ردیابی قطعات از آنها استفاده کنند. ترکیب شیمیایی آنها از یک سازنده به سازنده دیگر و حتی بین مدل‌های مختلف خودرو متفاوت است. به طور خلاصه، این نقاط سیاه می‌توانند به عنوان یک شناسه منحصر به فرد عمل کنند. همچنین تغییرات در مواردی مانند براق بودن، رنگ و بافت نیز می‌تواند به تحقیقات احتمالی بیشتر کمک کند.
گجت نیوز
